وقتی با یکی از فروشندگان پشت شهرداری در میدان توپخانه صحبت می‌کردم، از افزایش فروش بازی‌هایش در دوران جنگ ۱۲ روزه می‌گفت. به گفته فروشنده، حتی بعضی از اجناس با قیمت بالاتر و به فروش می‌رسیدند و با این که فقط یک دلیل برای این افزایش فروش ندارد، همه می‌دانیم که بازی و سرگرمی می‌توانند یکی از نیازهای اساسی مردم حتی در شرایط جنگی و اضطراری باشند.

قطعی ۶۲ ساعته اینترنت در ایران،‌ کسب و کارهای زیادی را رسما فلج کرد. در این بین، امکان استفاده از شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار وجود نداشت، یوتوبرها و استریمرها عملا بیکار شدند و البته که فروشگاه‌های گیفت کارت و خرید بازی هم فعالیت خودشان را به صورت نصفه و نیمه تجربه کردند و اهمیت فروشگاه‌های حضوری، اینجا بیش از پیش مشخص می‌شود.

متاسفانه اما نه با این شرایط غریب هستیم و نه به آن عادت کرده‌ایم. فاجعه قطعی اینترنت اولین باری نیست که رخ می‌دهد و کسب‌وکارها به در بسته راهکارهای بحرانی کوبیده می‌شوند. اتفاقاتی از این دست در زمینه ارتباطات، فقط در بعد بیزنسی باعث فاجعه نمی‌شوند. گیمرهای عادی، کسی که روی گوشی خودش یک بازی آنلاین ساده تجربه می‌کند، یک استریم بازی قبل از خواب تماشا می‌کند یا حتی سریال‌ محبوبش را به صورت آنلاین تجربه می‌کند، همه قربانی این اتفاق هستند.

قطعی طولانی‌مدت اینترنت ایران از شبکه جهانی، انتخاب‌های گیمر ایرانی با بازه سنی بین ۱۵ تا ۳۰ سال را هدف گرفته است. جوانانی که اکثرا مخاطب مدیوم‌ها، سرویس‌ها و محصولات خارجی هستند. از کنسول‌های بازی که در حالت عادی هم با تحریم محدود شده‌اند تا بازی‌هایی که پینگ بالایی برای بازی می‌دهند و البته محدودیت‌های تماشای فیلم و سریال‌های خارجی در زندگی روزمره. در این بین، هزینه خرید بسیاری از این سرویس‌ها یک هزینه غیرقابل بازگشت است. از هزینه بتل پس، خرید خود بازی‌‌ (اگر ممکن باشد) و البته سرویس‌های اشتراکی پلاس و گیم‌پس.

در چنین فضایی، چرخه‌ی معیوبی شکل می‌گیرد که آینده صنعت بازی و سرگرمی دیجیتال در ایران را به خطر می‌اندازد. کسب‌وکارهایی که با زحمت فراوان شکل گرفته‌اند و به هزار امید و آرزو خدمات خود را در بستر اینترنت ارائه می‌دهند، با هر بار قطعی و اختلال، سرمایه و اعتماد مشتریان خود را از دست می‌دهند. این نه تنها به اقتصاد دیجیتال کشور لطمه می‌زند، بلکه استعدادهای جوان را نیز از فعالیت در این حوزه ناامید کرده و مهاجرت نخبگان را تسریع می‌بخشد.

پیامدهای این اختلالات فراتر از ضررهای مالی است؛ سلامت روانی و اجتماعی جامعه نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. بازی‌های آنلاین و پلتفرم‌های استریم، تنها وسیله‌ای برای سرگرمی نیستند، بلکه فضایی برای ارتباط، جامعه‌سازی و فرار از فشارهای روزمره محسوب می‌شوند. وقتی این امکانات از جوانان سلب می‌شود، حس انزوا، ناامیدی و خشم در آن‌ها تقویت می‌شود که می‌تواند تبعات اجتماعی گسترده‌ای داشته باشد. در واقع، در شرایطی که تحریم‌های خارجی امکان دسترسی به بسیاری از منابع و فرصت‌ها را محدود کرده، تضعیف زیرساخت‌های داخلی مانند اینترنت، چالش مضاعفی را بر دوش این نسل می‌گذارد. این وضعیت، گیمرهای ایرانی را در یک موقعیت دوگانه آسیب‌پذیر قرار می‌دهد؛ از یک سو با محدودیت‌های ناشی از تحریم‌های بین‌المللی دست و پنجه نرم می‌کنند و از سوی دیگر، با موانع داخلی که روند طبیعی فعالیت‌های دیجیتال را مختل می‌سازد، مواجه هستند.

برای خروج از این تله، نیاز به یک رویکرد جامع و پایدار است. توجه به زیرساخت‌های اینترنتی به عنوان یک نیاز اساسی، حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتال و ایجاد فضایی امن و قابل پیش‌بینی برای فعالیت آن‌ها، از جمله اقداماتی است که می‌تواند امید را به جامعه گیمری و فعالان این حوزه بازگرداند. اینترنت پرسرعت و پایدار، نه تنها ابزاری برای سرگرمی، بلکه شریان حیاتی برای رشد اقتصادی، تبادل فرهنگی و ارتباط با دنیای خارج است که نباید قربانی تصمیمات لحظه‌ای یا رویکردهای غیرشفاف شود.

منبع