کاربرد هوش مصنوعی مولد کاملاً متداول شده و شمار زیادی از مردم در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود از هوش مصنوعی بهره می‌برند. اکنون تحقیقی از سوی MIT نشان می‌دهد که استفاده فزاینده از هوش مصنوعی توانایی تفکر ما را محدود می‌سازد.

پژوهشی با عنوان «مغز و ChatGPT: انباشت بدهی شناختی هنگام استفاده از دستیار هوش مصنوعی برای نگارش مقاله» که توسط محققان آزمایشگاه MIT منتشر گردیده، تأثیرات مدل‌های زبانی بزرگ را بر مغز انسان بررسی کرد. مطالعه‌ای که در ماه آوریل به سفارش مایکروسافت انجام شد، نشان داد که بهره‌گیری مفرط از هوش مصنوعی مولد، بر تفکر انتقادی اثر منفی گذاشته و همزمان خلاقیت را کاهش می‌دهد. پژوهش اخیر MIT نه تنها این یافته‌ها را تأیید می‌کند، بلکه آشکار می‌سازد که پیامدها می‌توانند دامنه وسیع‌تری داشته باشند.

برآیند کلی این تحقیقات، کاهش فعالیت مغزی را نشان می‌دهد، به طوری که افرادی که به طور مکرر از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، عملکرد شناختی پایین‌تری از خود بروز می‌دهند. محققان همچنین تأیید می‌کنند که میزان پرسشگری انتقادی محتوا کم می‌شود و به «اثر اتاق پژواک» منجر می‌گردد؛ پدیده‌ای که در آن فرد تنها با اطلاعات یا عقایدی مواجه می‌شود که باورهای خود او را بازتاب داده و تقویت می‌کنند. این امر نیز به نوبه خود، به کاهش گفتگو بر سر دیدگاه‌های متفاوت، قطب‌بندی سیاسی و افزایش انزوای اجتماعی، در کنار موارد دیگر، می‌انجامد.

تعداد ۵۴ نفر شرکت‌کننده (با دامنه سنی ۱۸ تا ۳۹ سال) به سه گروه تقسیم شدند و هر یک از گروه‌ها موظف به نگارش یک مقاله بودند. گروه نخست می‌بایست برای انجام این تکلیف از مدل‌های هوش مصنوعی مولد مانند ChatGPT یا Google Gemini یاری می‌گرفت. گروه دوم مجاز به استفاده از موتورهای جستجو برای دستیابی به اطلاعات بودند، در حالی که گروه سوم هیچ ابزاری در اختیار نداشت. پس از آن، یک مرحله دوم آغاز شد که در آن هیچ یک از شرکت‌کنندگان به ابزارها دسترسی نداشتند.

علاوه بر تأثیرات یادشده، مشاهده شد که شرکت‌کنندگان گروه اول به آسانی‌تر دچار ناامیدی شده و نتایج ضعیف‌تری در مقایسه با سایر گروه‌ها ارائه دادند. البته این پژوهش هنوز توسط متخصصان بررسی نشده است. همچنین، نتایج بلندمدت نیز در دسترس نیست. با این حال، اگر مطالعات آتی همچنان نشان دهند که استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی مولد در درازمدت به کاهش فعالیت مغزی و تفکر انتقادی منجر می‌شود، این امر می‌تواند پیامدهای بی‌شماری برای جامعه و تکامل بشر در آینده به همراه داشته باشد.

منبع خبر