با این غذای محلی چشم عقاب داشته باشید؛ شام فراموش شده زنجانی ها برای شب های زمستان
امروز کمتر کسی نام این غذا را می‌شنود یا سراغ طبخ آن می‌رود، اما «پیازو» یا همان اشکنه زنجانی در گذشته پای ثابت سفره شب‌های زمستان بود.
کد خبر :
۲۱۸۱۹۱
۱۸ آذر ۱۴۰۳ –
۱۶:۴۲
پیازو از قدیمی‌ترین غذاهای زنجان است که ظاهری شبیه به اشکنه یا آش دارد و در گذشته بیشتر برای شام مصرف می‌شده است. ماده اصلی پیازو، تورتا است؛ کفی که هنگام جوشاندن روغن زرد از روی آن می‌گیرند و در زبان آذری به آن «ساری یاغ» می‌گویند.
آن‌طور که اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی زنجان اعلام کرده است پیاز، گردو، گوشت، گوجه فرنگی، عدس، لپه، برگه زردآلو و سیب زمینی از مواد اولیه برای پخت این غذاست. با وجود اینکه این غذا بسیار مقوی است و به دلیل وجود مواد تشکیل دهنده ویتامین و پروتئین موردنیاز بدن شما را تامین می‌کند، اما امروز به ندرت شاهد پخت آن در میان خانواده‌های زنجانی هستیم.
مواد لازم
پیاز، گردو، گوشت، گوجه فرنگی، عدس، لپه، برگه زردآلو و سیب‌زمینی مواد اولیه این غذای محلی است. روغن حیوانی، نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم هم در این غذا استفاده می‌شود.
طرز تهیه
پیازو مراحل پخت ساده‌ای دارد. در ابتدا پیاز و گردو را با روغن حیوانی سرخ می‌کنیم، سپس گوجه فرنگی و رب گوجه را به آن اضافه می‌کنیم و تفت می‌دهیم، مقداری آب به آن می‌افزاییم و پس از جوشیدن مواد به آن آلو، زردآلو و سیب زمینی می‌افزاییم. پس از ۱ ساعت غذای خوشمزه و لذیذ، اشکنه (پیازو) آماده صرف کردن است. اضافه کردن سبزی به پیازو زنجانی اختیاری است، اما در صورت تمایل می‌توانید برای تهیه این غذا از نعنا و ترخون خشک استفاده کنید.
خواص
خواص گردو را همه می‌دانیم؛ از استحکام استخوان گرفته تا تنظیم متابولیسم بدن، تقویت هوش و حافظه، درمان کننده درد مفاصل، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، تنظیم کننده فشار خون و خواص آن برای پوست و مو. درباره سیب‌زمینی هم که گفتن ندارد و می‌دانیم حاوی مواد مغذی متنوعی مانند ویتامین C، پتاسیم، فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و کربوهیدرات است که افزایش انرژی، حفظ سلامت قلب، تنظیم فشار خون، بهبود عملکرد مغز، تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهاب و تورم، رفع یبوست، تسهیل در هضم غذا، حفظ سلامت استخوان‌ها، محافظت از پوست، کنترل و کاهش وزن، تنظیم سوخت و ساز بدن و حفظ سلامت روده را به همراه دارد.
اما درباره این غذای محلی زنجان، می‌خواهیم در کنار همه فایده‌های زردآلودی آن یعنی محافطت از کبد، سرشار از آنتی اکسیدان، کاهش التهاب، حفاظت از روده‌ها به نکته متفاوتی یعنی بهبود سلامت چشم اشاره کنیم.
زردآلو دارای چند ترکیب ضروری برای سلامتی چشم است. متخصصان علوم تغذیه مصرف زردآلو را به دلیل ویتامین A موجود در آن و نقش آن در سلامت چشم توصیه می‌کنند. ویتامین A موجود در این میوه برای افزایش دید چشم بهترین خوراکی پیشنهادی است. ویتامین A که یک آنتی‌اکسیدان قوی است، از آسیب رساندن رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها و بافت‌های بدن جلوگیری می‌کند. به گفته پزشکان، تاثیر رادیکال‌های آزاد ممکن است باعث شود که فرد دچار بیماری آب مروارید و دیگر بیماری‌های چشمی شود. افرادی که میزان بالایی از ویتامین A را دریافت کنند کمتر در خطر ابتلا به بیماری آب مروارید هستند. زردآلو همچنین به پیشگیری از مشکلات چشمی مانند خشکی چشم هم کمک می‌کند.
منبع: همشهری
