تهدید پنهان در اعماق دریای مرمره: خطر رشد لجن دریایی
1
در نزدیکی سواحل شهرستان مارمارا اریغلی استان تکیرداغ و منطقه گبزه اسکی‌حصار در خلیج ازمیت، حضور مخاطرات زیست‌محیطی ناشی از لجن دریایی (موسوم به موشیلار) گزارش شده است. پروفسور دکتر مَلیک ایشینی‌بیلیر اوکیار هشدار داده که این تهدید در حال رشد است و در صورت عدم اتخاذ اقدامات لازم، شرایط به‌مراتب وخیم‌تر خواهد شد.
تحقیقات جدید در دریای مرمره
گروهی از پژوهشگران دانشکده علوم دریایی دانشگاه استانبول برای بررسی وضعیت موجودات بستر دریای مرمره و مشاهده بیابان‌زایی در کف این دریا، تحقیقات گسترده‌ای را آغاز کرده‌اند. این گروه با استفاده از کشتی تحقیقاتی «R/V YUNUS-S» تصاویر زیر آب را ثبت کرده و نمونه‌هایی جمع‌آوری کردند.
در تحقیقات انجام‌شده در سواحل شهرستان مارمارا اریغلی، پژوهشگران در عمق ۲۲ متری دریا به لایه‌ای ضخیم از لجن دریایی برخورد کردند که ضخامت آن حدود ۱۰ متر برآورد شد. این یافته‌ها نشان می‌دهد که مخاطرات زیست‌محیطی فراتر از آن چیزی است که انتظار می‌رفت.
مشاهدات در خلیج ازمیت
هفته گذشته نیز گروهی از دانشمندان در عمق ۱۰ تا ۱۵ متری آب‌های منطقه اسکی‌حصار خلیج ازمیت به لایه‌هایی از لجن دریایی برخورد کردند. تصاویر ثبت‌شده با دوربین‌های غواصی نشان می‌دهد که این تهدید همچنان پابرجاست.
مشکلات زیست‌محیطی و لزوم اقدامات فوری
پروفسور اوکیار تاکید کرد که دریای مرمره تحت فشارهای متعدد انسانی نظیر آلودگی، صید بی‌رویه و تخریب سواحل قرار دارد. او یادآوری کرد که در سال ۲۰۲۱، لجن دریایی به‌مدت ۶ ماه در این منطقه مشاهده شد و به‌عنوان یک “فاجعه زیست‌محیطی” شناخته شد. او افزود: «تصور شد که این مشکل پایان یافته است، اما این تنها یک تصور اشتباه از سوی مسئولان بود. ما همواره هشدار داده‌ایم که شرایط برای بازگشت لجن دریایی همچنان مهیاست.»
تاثیرات بر زندگی دریایی و سلامت انسان
اوکیار اشاره کرد که وجود این لایه‌های موشیلار باعث کاهش ذخایر ماهی و تهدید سلامت انسان به دلیل حضور باکتری‌های بیماری‌زا می‌شود. او از مقامات خواست تا اقداماتی نظیر بهبود تصفیه بیولوژیکی، حذف تخلیه‌های عمقی و جلوگیری از تخریب سواحل را هرچه سریع‌تر انجام دهند.
نقش جمعیت و تخلیه فاضلاب‌ها
پروفسور دکتر حلیم آیتکین ارگول از دانشگاه کوجالی نیز با اشاره به افزایش جمعیت منطقه مرمره به ۲۷.۲ میلیون نفر تاکید کرد که تخلیه فاضلاب‌های خانگی یکی از عوامل اصلی تداوم این مشکل است. او پیشنهاد داد که اقدامات بلندمدتی برای بازسازی جمعیتی و تغییر توزیع دموگرافیک منطقه انجام شود.
راه‌حل‌های پیشنهادی و آینده‌نگری
اگرچه اقدامات مهمی نظیر اعلام دریای مرمره به‌عنوان منطقه حفاظت ویژه زیست‌محیطی انجام شده، اما این اقدامات کافی نبوده است. ارگول گفت: «مدل‌سازی‌ها نشان می‌دهند که دریای مرمره می‌تواند در مدت ۵ تا ۶ سال خود را بازیابی کند، اما ادامه ورود آلودگی‌ها مانع تحقق این امر است.» او بر لزوم برنامه‌ریزی‌های دقیق و اجرای فوری راهکارهای پیشنهادی تاکید کرد.
در پایان، کارشناسان هشدار می‌دهند که عدم توجه به این بحران، نه‌تنها به اکوسیستم دریایی بلکه به جمعیت انسانی منطقه نیز آسیب‌های جدی وارد خواهد کرد.
