معمای یک «سَر» سنگی؛ آیا این آخرین ملکۀ مصر باستان است؟
فرادید| باستان‌شناسان اخیرا در جستجوی مقبره «کلئوپاترا»، گنجینه‌ای از سکه‌ها، آثار باستانی و یک مجسمه‌ی نیم‌تنه را کشف کرده‌اند که به گفته آن‌ها ملکه معروف مصر باستان را به تصویر می‌کشد، اما دیگران چندان موافق این دیدگاه نیستند.
به گزارش فرادید، کاتلین مارتینز، باستان‌شناس اصلی این کاوش، از سال ۲۰۰۵ به همراه تیمش در این محوطه حفاری کرده است. او می‌گوید این مجسمه که از مرمر سفید ساخته شده و به اندازه‌ای کوچک است که کف دست جای می‌گیرد، کلئوپاترا را با یک نیم‌تاج سلطنتی به تصویر می‌کشد.
کلئوپاترای هفتم آخرین فرمانروای سلسله بطلمیوسی مصر بود. او از سال ۶۹ تا ۳۰ پیش از میلاد می‌زیست و به خاطر زیرکی سیاسی، هوش و روابط عاشقانه و استراتژیک خود با رهبران قدرتمند رومی، جولیوس سزار و مارک آنتونی، شناخته‌شده است. طبق نقل‌ها او در ۳۹ سالگی در پی از دست دادن پادشاهی خود پس از شکست نیروهایش به دست ژنرال رومی اکتاویان (که بعدها با نام امپراتور آگوستوس به تخت نشست)، خودکشی کرد؛ اما چگونگی دقیق مرگ او هنوز برای محققان روشن نیست.
همه کارشناسان با نتیجه‌گیری مارتینز در مورد نسبت دادن مجسمۀ تازه کشف شده به کلئوپاترا موافق نیستند. زاهی حواس، وزیر سابق گردشگری و آثار باستانی مصر که در این حفاری دخالتی نداشته، گفته که احتمال دارد این مجسمه مربوط به دورۀ پس از کلئوپاترا باشد.
هاواس گفته: «من با دقت به نیم‌تنه نگاه کردم. این به هیچ وجه کلئوپاترا نیست، رومی است.» اما فراعنه در زمان سلسله بطلمیوس به سبک هنری مصری به تصویر کشیده می‌شدند، نه رومی. دوره رومی در مصر سال ۳۰ پیش از میلاد آغاز شد، یعنی پس از مرگ کلئوپاترا.
حتی وزارت گردشگری و آثار باستانی مصر نیز در بیانیه‌ای اضافه می‌کند که «به احتمال زیاد این مجسمه نمایانگر زن یا شاهزاده خانم سلطنتی دیگری (غیر از کلئوپاترا) است».
این مجسمه‌ی نیم‌تنه تنها مجسمه سلطنتی نیست که باستان‌شناسان در این مکان کشف کردند. مجسمه‌ای از یک پادشاه با تزئیات روی سر، چراغ‌های نفتی، یک حلقه برنزی به افتخار الهه آسمان (هاثور) و یک طلسم تقدیم‌شده به رع (خدای خورشید) با عبارت «عدالت رع ظاهر شده است» نیز از زیر خاک بیرون آورده شدند.
این آثار در مجاورت هم قرار داشتند و باعث شده‌اند حدس مارتینز در مورد قدمت آثار تایید شود. این آثار احتمالا نوعی پیشکشی مذهبی هستند که مصریان باستان قبل از ساختن بناهای مهم آن‌ها را در مکان ساختمان دفن می‌کردند.
این تیم گنجینه‌ای از ۳۳۷ سکه را کشف کردند که تصویر کلئوپاترا بر روی برخی از آن‌ها ضرب شده است
در کل، عملکرد این حفاری کاملاً موفقیت‌آمیز بود. افزون بر یک گورستان تازه کشف‌شده در معبد، حفاری بخش‌های زیر آب نیز منجر به کشف بقایای انسان و گنجینه‌ای از سفال‌ها شده است.
این تیم مجموعه‌ای از ۳۳۷ سکه را نیز پیدا کرده که بسیاری از آن‌ها به طور حتم تصویر کلئوپاترا را بر روی خود دارند. ایرن سوتو مارین، استاد ادبیات باستانی دانشگاه هاروارد می‌گوید تصویر ضرب‌شده روی سکه‌ها یک پرتره «رسمی» از کلئوپاترا است.
مترجم: زهرا ذوالقدر
