گرمایش جهانی خارج از کنترل در حال تسریع است، زیرا سطح CO2 افزایش مییابد
1
اداره هواشناسی بریتانیا (Met Office) هشدار جدی داده است: گرمایش جهانی فراتر از کنترل در حال تسریع است و زمین را از دستیابی به هدف 1.5 درجه سانتیگراد (2.7 درجه فارنهایت) تعیینشده در توافقنامه پاریس دور میکند.
افزایش سریع سطح CO2 و رکورد دمای بیسابقه
آخرین دادهها نشان میدهد که سطح دیاکسید کربن (CO2) به سرعت در حال افزایش است و دمای بیسابقهای به ثبت رسیده است که نگرانیهای جدی درباره آینده سیاره ما را برانگیخته است.
دانشمندان هشدار میدهند که بدون اقدام فوری و اساسی، ما به سمت یک بحران اقلیمی پیش میرویم که معکوس کردن آن دشوار خواهد بود.
سالی رکورددار برای گرمایش جهانی
سال 2024 رسماً به گرمترین سال ثبتشده تبدیل شد، با دمای میانگین جهانی که برای اولین بار بیش از 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی بود. این نقطه عطف نشاندهنده شدت فزاینده تغییرات اقلیمی و نیاز فوری به اقدام است.
پروفسور ریچارد بتس که پیشبینی اداره هواشناسی را رهبری میکند، اعلام کرد:
“هفته گذشته تأیید شد که سال 2024 گرمترین سال ثبتشده بود، با دمای میانگین سالانه که برای اولین بار بیش از 1.5 درجه سانتیگراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی بود.”
هرچند این تنها یک سال بهتنهایی هنوز نشاندهنده شکست کامل در دستیابی به هدف توافقنامه پاریس نیست – چرا که روندهای گرمایش بلندمدت معیار واقعی موفقیت هستند – دانشمندان هشدار میدهند که این یک نقطه عطف خطرناک است.
پیشبینی میشود که سال 2025 ممکن است به دلیل تغییرات طبیعی اقلیمی کمی خنکتر باشد، اما روند کلی گرمایش ادامه خواهد داشت مگر اینکه انتشار CO2 بهطور چشمگیری کاهش یابد.
این دادهها با یافتههای خدمات تغییر اقلیم کوپرنیکوس (C3S) همخوانی دارد که گزارش داده است دمای جهانی در سال 2024، 0.12 درجه سانتیگراد (0.22 درجه فارنهایت) بالاتر از سال 2023 بوده است. این تأیید میکند که بشریت اکنون به طرز خطرناکی به نقض حد گرمایش بلندمدت توافقنامه پاریس نزدیک است.
افزایش بسیار زیاد سطح CO2
شاید حتی نگرانکنندهتر از افزایش دما، افزایش بیسابقه سطح CO2 در اتمسفر باشد.
اندازهگیریهای انجامشده در مائونا لوا، هاوایی، نشان داد که غلظت CO2 در سال 2024 با 3.58 قسمت در میلیون (ppm) افزایش یافت – سریعترین افزایش سالانه از زمان آغاز ثبت دادهها در سال 1958. این افزایش بهطور قابلتوجهی بیشتر از پیشبینی اداره هواشناسی (2.84 ppm) بود، که نشان میدهد انتشار گازها حتی از بدترین سناریوها پیشی گرفته است.
دادههای ماهوارهای نیز افزایش “بسیار زیاد” سطح CO2 در سطح جهانی را تأیید کردند. این افزایش تا حدی به پدیده النینو نسبت داده میشود، که شرایط گرم و خشک گستردهای ایجاد کرد و توانایی جنگلها و اکوسیستمها برای جذب CO2 را کاهش داد.
نقش فعالیتهای انسانی
با این حال، فعالیتهای انسانی – بهویژه سوزاندن سوختهای فسیلی – همچنان عامل اصلی افزایش انتشار گازهای گلخانهای و گرمایش جهانی است.
برای دستیابی به هدف 1.5 درجه سانتیگراد، هیئت بینالمللی تغییرات اقلیمی (IPCC) اعلام کرده است که انتشار CO2 باید سالانه 1.8 ppm کاهش یابد. در عوض، ما شاهد افزایش شتابان هستیم که دستیابی به مرزهای ایمن اقلیمی را دشوارتر میکند.
الگوهای طبیعی اقلیمی و آینده
دانشمندان پیشبینی میکنند که سطح CO2 در سال 2025 همچنان افزایش خواهد یافت، هرچند با نرخ کمی کندتر. اداره هواشناسی تخمین میزند که افزایش 2.26 ± 0.56 ppm اتفاق بیفتد، که کمتر از افزایش شدید سال 2024 است.
“شرایط لانینا انتظار میرود که جنگلها و دیگر اکوسیستمها کربن بیشتری نسبت به سال گذشته جذب کنند، که بهطور موقت سرعت افزایش CO2 اتمسفری را کاهش میدهد.” – پروفسور ریچارد بتس
اگرچه این کاهش موقتی ممکن است سرعت گرمایش را کمی کاهش دهد، اما برای مقابله با تجمع بلندمدت گازهای گلخانهای کافی نیست. برای تثبیت دمای جهانی، انتشار گازها نهتنها باید متوقف شود، بلکه باید بهطور کامل معکوس شود.
پیامدهای درازمدت گرمایش جهانی
در حالی که تغییرات طبیعی اقلیمی مانند النینو به نوسانات دمای کوتاهمدت کمک میکنند، دانشمندان بهطور قاطع معتقدند که فعالیتهای انسانی نیروی اصلی پشت گرمایش جهانی بلندمدت است.
ادامه استفاده از زغالسنگ، نفت و گاز مقادیر عظیمی از CO2 را به اتمسفر آزاد میکند و زمین را به سمت وقایع آبوهوایی شدیدتر و غیرقابل پیشبینیتر سوق میدهد.
دکتر فریدریکه اوتو، کارشناس سیاستهای اقلیمی از کالج امپریال لندن، اشاره کرد:
“این رکورد باید یک هشدار جدی باشد. اقلیم به سطحی از گرما رسیده است که سالها تلاش کردهایم از آن جلوگیری کنیم، زیرا کشورها همچنان مقادیر عظیمی از نفت، گاز و زغالسنگ را میسوزانند.”
عواقب شدید بیعملی
اگر گرمایش جهانی با سرعت فعلی ادامه یابد، پیامدها شدید خواهد بود.
افزایش دما باعث وقوع بیشتر و شدیدتر بلایای طبیعی مانند موجهای گرما، آتشسوزیهای جنگلی، طوفانها و سیل خواهد شد.
تهدید امنیت غذایی و منابع آبی: محصولات کشاورزی در برابر گرمای شدید آسیبپذیر میشوند و الگوهای آبوهوایی متغیر منجر به خشکسالی و سیل میشود.
تأثیرات بهداشتی: آلودگی هوا ناشی از سوزاندن سوختهای فسیلی به بیماریهای تنفسی و مرگهای زودرس منجر میشود.
گامهای ضروری
دانشمندان هشدار میدهند که اقدام فوری برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای ضروری است.
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر باید سرعت بگیرد.
حفاظت و احیای جنگلها، تالابها و اقیانوسها به جذب CO2 کمک میکند.
کاهش اتلاف انرژی در صنایع، ساختمانها و حملونقل میتواند انتشار گازها را کاهش دهد.
دولتها باید قوانین سختگیرانهتری وضع کنند، توسعه پایدار را حمایت کنند و در فناوریهای سبز سرمایهگذاری کنند. آگاهی عمومی نیز حیاتی است، زیرا مردم باید تأثیرات خود را درک کرده و سبک زندگی پایدارتری انتخاب کنند.
زمان برای جلوگیری از گرمایش جهانی فاجعهبار رو به پایان است. هشدارهای دانشمندان بلندتر از همیشه است و شواهد انکارناپذیر هستند. پرسش این است – آیا بشریت قبل از اینکه دیر شود به چالش پاسخ خواهد داد؟