مبتلایان ویروس کرونا به سندروم خستگی مزمن دچار می‌شوند
سندروم خستگی مزمن احتمالا یکی از عوارض ویروس کرونا یا همان کووید 19 است که چندین سال از شیوع آن می‌گذرد. مطالعه جدید درباره این بیماری دائمی چه می‌گوید؟
یک مطالعه در زمینه علم پزشکی نشان می‌دهد که ابتلا به ویروس کووید ۱۹ به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری ME/CFS (که پیشتر به نام «سندروم خستگی مزمن» شناخته می‌شد را افزایش می‌دهد. این بیماری معمولا مادام العمر است و می‌تواند ناتوان کننده باشد.
طبق تحقیقات جدید، تقریبا ۱ نفر از هر ۲۲ نفر که از کووید ۱۹ نجات پیدا می‌کنند، به بیماری مادام العمر میالژیک انسفالومیلیت یا سندروم خستگی مزمن (ME/CFS) مبتلا می‌شوند.
تحقیقات پیشین نشان داده‌اند که عفونت‌های ویروسی و باکتریایی مانند ویروس اپشتین بار (عامل بیماری مونو) و باکتری Coxiella burnetii (عامل تب کیو) می‌توانند ME/CFS را تحریک کنند. مطالعه جدید را مجله پزشکی عمومی داخلی در تاریخ ۱۳ ژانویه منتشر کرده است. محققان در این مطالعه تلاش کرده‌اند مشخص کنند افراد پس از ابتلا به کووید ۱۹ به چه میزانی احتمال دارد به ME/CFS دچار شوند.
سندروم خستگی مزمن چقدر جدی است؟
بث پولاک، دانشمند پژوهشگر در ام آی تی که روی ME/CFS و کووید طولانی تحقیق می‌کند، در این باره گفت:
طبق محاسبات تقریبی من، ممکن است بیش از ۷ میلیون آمریکایی پس از ابتلا به کووید ۱۹ به سندروم خستگی مزمن مبتلا شده باشند.
پولاک که در این مطالعه دخالتی نداشته، گفت این تخمین را بر اساس پژوهش جدید و آمارهای اداره سرشماری آمریکا و همچنین نظرسنجی خانوار CDC شکل داده که پژوهشگران برای ارزیابی سریع تاثیرات پاندمی کرونا در سراسر کشور طراحی کرده بودند.
سندروم خستگی مزمن حدودا ۱ نفر از هر ۱۰۰ بزرگسال در آمریکا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. یکی از اجزای اصلی این بیماری، بدتر شدن ناگهانی علائم پس از فعالیت جسمی یا ذهنی است که به آن «بیماری پس از فعالیت» هم می‌گویند.
افراد مبتلا اغلب اختلال در خواب، مه مغزی (Brain Fog) و ناتوانی ارتواستاتیک (مانند افت ناگهانی فشار خون هنگام ایستادن) را تجربه می‌کنند. پزشکان هنوز در حال تلاش برای درک علل زیستی این بیماری کمتر مطالعه شده هستند، اما تاکنون نتوانسته‌اند هیچ درمان تایید شده‌ای برای آن پیدا کنند.
توجه کنید که ME/CFS علائم مشترک بسیاری با با کووید طولانی دارد. کووید طولانی اصطلاحی است که به مجموعه‌ای از مشکلات سلامتی اشاره دارد که پس از عفونت کووید ۱۹ ظاهر یا بدتر می‌شوند. دکتر آنتونی کوماروف، استاد پزشکی در دانشکده پزشکی هاروارد و پزشک ارشد بیمارستان بریگهام، که در این مطالعه دخالتی نداشته، گفت:
دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که آیا سندروم خستگی مزمن و کووید طولانی بیماری‌های جداگانه‌ای هستند یا خیر.
دکتر کوماروف در این باره گفت:
شواهد جدید نشان می‌دهند که این دو ممکن است دو نمونه از یک بیماری گسترده‌تر باشند که انسان‌ها و دیگر حیوانات می‌توانند پس از یک عفونت یا آسیب غیرعفونی عمده تجربه کنند.
پیگیری سندروم خستگی مزمن پس از ابتلا به کووید 19
برای بررسی رابطه بین کووید ۱۹ و سندروم خستگی مزمن، پژوهشگران تعداد ۱۱,۷۸۵ بزرگسال آمریکایی را که به ویروس SARS-CoV-2 مبتلا شده بودند، مورد مطالعه قرار دادند. بیشتر شرکت کنندگان در زمان مطالعه واکسینه شده بودند و اکثرا در دوره‌ای که سویه او میکرون ویروس در حال گردش بود، در این پژوهش شرکت کردند.
این تیم همچنین تعداد ۱,۴۳۹ بزرگسال را که هرگز به کووید ۱۹ مبتلا نشده بودند، تحت بررسی قرار دادند. وضعیت این گروه با نتایج منفی در آزمایش‌هایی که وجود خود ویروس و آنتی بادی‌های آن را بررسی می‌کردند، تایید شد. با این حال، سطح آنتی بادی با گذشت زمان کاهش می‌یابد. بنابراین چنین آزمایش‌هایی نمی‌توانند به طور کامل عفونت‌هایی را که مدت زیادی پیش رخ داده‌اند رد کنند.
در فواصل سه‌ماهه، تمام شرکت کنندگان پرسش نامه‌هایی را پر کردند که محققان مخصوصا برای پیگیری علائم احتمالی سندروم خستگی مزمن طراحی کرده بودند. سپس پژوهشگران شرکت کنندگان را بر اساس شدت علائم گروه بندی و نظارت کردند. آن‌ها قصد داشتند بررسی کنند که آیا تمام علائم لازم برای تشخیص بیماری را دارند یا تنها برخی از علائم را نشان می‌دهند یا اصلا هیچ علائمی ندارند.
محققان شرکت کنندگانی که پیش از مطالعه به طور رسمی با سندروم خستگی مزمن تشخیص داده شده بودند را از تحلیل حذف کردند. معمولا برای تشخیص ME/CFS باید معیارهای تشخیصی خاصی را داشت که شامل خستگی همراه با ناتوانی جسمی، بیماری پس از فعالیت، اختلال در خواب و یکی از دو مورد اختلال شناختی یا ناتوانی ارتواستاتیک می‌شود.
مبتلایان کووید 19 بیشتر در معرض ابتلا هستند
در این مطالعه تنها ۰.۶٪ از افرادی که سابقه کووید ۱۹ نداشتند به ME/CFS مبتلا شدند؛ در مقابل ۴.۵٪ از بزرگسالان حداقل شش ماه پس از ابتلا به کووید ۱۹ به این بیماری دچار شده بودند. این یافته نشان می‌دهد که کووید ۱۹ به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سندروم خستگی مزمن را افزایش می‌دهد.
پولاک اشاره کرد ۷۹.۵٪ از افراد شرکت کننده در این مطالعه که به ME/CFS مبتلا شدند، زن بوده‌اند. این موضوع با تحقیقات پیشین هم همخوانی دارد. در گذشته دریافته بودند که هر دو بیماری سندروم خستگی مزمن و کووید طولانی به طور نامتناسبی زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. او گفت:
پژوهش بیشتر درباره علت این موضوع و بررسی نقش هورمون‌ها و تفاوت‌های جنسی در واکنش‌های ایمنی پاتولوژیک به عفونت بسیار حیاتی خواهد بود.
مطالعه مذکور همچنین نشان داد که ۸۸.۷٪ از شرکت کنندگانی که پس از کووید ۱۹ به ME/CFS مبتلا شدند، تشخیص کووید طولانی را نیز دریافت کرده‌اند.
دکتر کوماروف اظهار داشت:
کووید طولانی و ME/CFS نه تنها علائم بسیار مشابهی دارند، بلکه ناهنجاری‌های مشابهی در مغز، سیستم ایمنی، متابولیسم انرژی و سیستم قلبی‌عروقی ایجاد می‌کنند. به نظر من هم کووید طولانی و هم ME/CFS احتمالا نمونه‌هایی از سندروم‌های عفونت فوق حاد هستند.
برای تقویت نتایج خود، پژوهشگران از تکنیکی به نام «مقایسه امتیاز تمایل» یا propensity score matching استفاده کردند. بدین معنی که آن‌ها شرکت کنندگان گروه کووید ۱۹ را با شرکت کنندگانی که به ویروس مبتلا نشده بودند مقایسه کردند. البته گروه دوم مبتلا نشدگانی بودند که ویژگی‌های جمعیتی و شرایط پیشین مشابهی داشتند هدف این بود که تفاوت‌های پایه‌ای بین گروه‌ها را به حداقل برسانند.
ضرورت پژوهش‌های بیشتر با توجه به محدودیت‌های فعلی
تیم پژوهشگران همچنین اشاره کردند که برخی از شرکت کنندگان احتمال دارد قبل از ابتلا به کووید ۱۹ هم به سندروم خستگی مزمن مبتلا بوده باشند. همین امر ممکن است یکی از محدودیت‌های مطالعه باشد. افزون بر این، ماهیت مطالعه که بر اساس پرسش نامه‌ها بود هم محدودیت دیگری به شمار می‌رود. شاید شرکت کنندگان در به یاد آوردن اینکه علائمشان قبل یا بعد از ابتلا به کووید ۱۹ شروع شده، دچار مشکل شده باشند.
با وجود این محدودیت‌ها، یافته‌ها نشان می‌دهند که کووید ۱۹ خطر ابتلا به سندروم خستگی مزمن را افزایش می‌دهد. در حال حاضر، نه ME/CFS و نه کووید طولانی درمان‌های تایید شده‌ای ندارند.
پولاک گفت:
یافته‌های این مطالعه بر نیاز فوری به درمان تاکید می‌کند. سندروم ME/CFS می‌تواند به دلیل عوامل متعدد علاوه بر SARS-CoV-2 ایجاد شود و با وجود شدت آن، یکی از بیماری‌هایی است که کمترین بودجه تحقیقاتی را دریافت کرده است.
در گجت نیوز بخوانید: عوارض کووید ۱۹ می‌تواند مغز را ۲۰ سال پیرتر کند دانشمندان سرانجام موفق به کشف دلیل خستگی مزمن شدند از سویه‌های کرونا جدید چه می‌دانیم؟
