راز اولین دایناسورها در صحرای آفریقا و جنگلهای آمازون نهفته است
نخستین دایناسورها احتمالا در نزدیکی استوا تکامل یافتهاند؛ در حالی که قبلا تصور میکردیم جنوب غربی ابرقاره گندوانا محل پیدایش آنها بوده باشد.
پژوهشگران پیشتر به دلیل فراوانی فسیلها در مکانهایی مانند آرژانتین و زیمبابوه تصور میکردند که Gondwana محل اصلی پیدایش دایناسورها بوده است. طبق یک مطالعه جدید، بقایای نخستین دایناسورهای زمین ممکن است در اعماق صحرای بزرگ آفریقا و جنگل آمازون مدفون شده باشند.
در صورت کشف، این فسیلها میتوانند تاریخچه دایناسورها را بسیار فراتر از ۲۳۰ میلیون سال پیش ردیابی کنند. در حال حاضر سن قدیمیترین استخوانهای دایناسوری کشف شده همان ۲۳۰ میلیون سال است. چنین کشفی همچنین میتواند درک دانشمندان از محل و نحوه تکامل اولیه دایناسورها را به طور اساسی تغییر دهد.
پژوهشگران منشا پیدایش دایناسورها را تغییر دادند
جوئل هیث، دانشجوی دکتری علوم زمین در کالج دانشگاهی لندن (UCL) و نویسنده اصلی این مطالعه، در بیانیهای گفت:
دایناسورها به خوبی مورد مطالعه قرار گرفتهاند، اما ما هنوز واقعا نمیدانیم که از کجا آمدهاند. سوابق فسیلی شکافهای بزرگی دارند، بنابراین نمیتوانیم آنها را به عنوان حقیقت مسلم بپذیریم.
فسیلهای کشف شده تا کنون نشان میدهند که دایناسورها برای نخستین بار در جنوبیترین مناطق ابرقاره باستانی گندوانا ظاهر شدند. این ابرقاره شامل سرزمینهای امروزی آمریکای جنوبی، آفریقا، هند، استرالیا، نیوزلند، بخشهایی از خاورمیانه و قطب جنوب بود.
پژوهشگران به طور منظم فسیلهایی را در جنوب برزیل، آرژانتین و زیمبابوه پیدا میکنند که نشان میدهد این جانوران در مناطق قطبی جنوبی در میانه دورهی تریاس (۲۵۱.۹ میلیون تا ۲۰۱.۳ میلیون سال پیش) زندگی میکردند.
با این حال، تفاوتهای چشمگیر بین برخی از این فسیلها ممکن است نشان دهد که دایناسورها زودتر از آنچه که قبلا تصور میکردیم، در اوایل دوره تریاس تکامل یافتهاند. سپس ویژگیهای متمایزی پیدا کردهاند؛ به طوری که هنگام پخش شدن در سراسر جهان، این ویژگیها را به دست آوردهاند. این نتایج طبق مطالعه جدیدی است که پنجشنبه (۲۳ ژانویه) در مجله Current Biology منتشر شد.
داستان جدید درباره منشا اصلی پیدایش؟
برای این مطالعه، هیث و همکارانش با استفاده از یک مدل کامپیوتری توزیع نخستین دایناسورها را شبیه سازی کردند. آنها روابط تکاملی شناخته شده میان گروههای اولیه این حانوران را در نظر گرفتند. همچنین موانع اقلیمی و جغرافیایی که ممکن است از حرکت این خزندگان پیش تاریخی جلوگیری کرده باشند را مورد بررسی قرار دادند.
پژوهشگران برای جبران شکافهای موجود در سوابق فسیلی، مناطقی که تا کنون فسیلی در آنها یافت نشده را بهعنوان «اطلاعات گم شده» در نظر گرفتند، نه مناطقی که فسیلهای دایناسورها در آنها وجود ندارند.
نتایج این مطالعه نشان داد که احتمالا نخستین دایناسورها در مناطق گرم و استوایی گندوانا که شامل آمازون امروزی، بیابان صحرایی و حوزه کنگو هستند، ظاهر شدهاند. این دایناسورها بسیار کوچکتر از نسلهای بعدی خود بودهاند. طبق بیانیه منتشر شده، از نظر اندازه مشابه مرغها یا سگها بودند.
هیث در این باره گفت:
مدل سازی ما نشان میدهد که نخستین دایناسورها ممکن است در گندوانای غربی و در عرضهای جغرافیایی پایینتر، به وجود آمده باشند. این منطقه محیطی گرم و خشکتر از آنچه که قبلا تصور میشد، شامل بیابانها و مناطق مشابه ساوانا بوده است.
به گفته هیث دلایلی که پژوهشگران نتوانستهاند فسیلهایی در این مناطق پیدا کنند، این است که:
این مناطق نادیده گرفته شدهاند و اغلب دسترسی به آنها دشوار است.
کشف اخیر فسیلهایی که به قدیمیترین دایناسور شناخته شده در آمریکای شمالی تعلق دارد (یک رپتور به اندازهی مرغ که ۲۳۰ میلیون سال قدمت دارد) این یافتههای جدید را تقویت میکند. زیرا این کشف نشان داد که دایناسورها در آن زمان در نیمکرهی شمالی وجود داشتهاند. پیش از این، دیرینه شناسان فرض میکردند که دایناسورها محدود به نیمکره جنوبی بودهاند. حالا این کشف انقلابی نقشه را به گونهای تغییر داد که استوا را به عنوان نقطه میانه در نظر گرفت؛ نه به عنوان مرز شمالیترین منطقه.
مطالعه جدید، تاریخ را بازنویسی میکند
فرض اینکه دایناسورها ابتدا در نزدیکی استوا تکامل یافتهاند اکنون منطقیتر به نظر میرسد؛ زیرا توزیع آنها حدود ۲۳۰ میلیون سال پیش بازنویسی شده است. اگر دایناسورها در نیمکرههای شمالی و جنوبی حضور داشتند، نمیتوانستهاند از مناطق استوایی دور باشند. هیث به New Scientist گفت که آنها حتما باید از آن منطقه عبور کرده باشند.
فیلیپ مننیون، استاد دیرینه زیست شناسی در UCL، در بیانیه گفته است:
مطالعه جدید نشان میدهد که نخستین دایناسورها برای دماهای بالا و شرایط خشک سازگار شده بودند. از میان سه گروه اصلی دایناسورها، یک گروه سوراپودها که شامل برونتوسور و دیپلودوکس میشود، به نظر میرسد که ترجیح خود را برای اقلیم گرم حفظ کردهاند.
مننیون اضافه کرد دو گروه دیگر ترئوپودها و ارنیتیشیانها ممکن است توانایی تولید گرمای بدن خود را تکامل داده و بنابراین به قطبها نزدیکتر شده باشند.
در گجت نیوز بخوانید: زمین قبل از ظهور دایناسورها چگونه بود؟ آیا هنوز در عصر دایناسورها زندگی میکنیم؟ چرا پرندهها زنده ماندند اما دایناسورها منقرض شدند؟