هسته زمین در حال تغییر شکل است
دانشمندان کشف کردهاند که هسته زمین نهتنها در حال کند شدن است، بلکه شکل آن نیز دستخوش تغییر شده و سطح آن پویاتر از آن چیزی است که تصور میشد.
پژوهشگران اخیرا کشف کردهاند که هسته داخلی زمین نه تنها در حال کند شدن است، بلکه به طور فعال در حال تغییر شکل نیز هست. این کشف شگفتانگیز که در تاریخ ۲۲ بهمن ۱۴۰۳ در مجله علمی Nature منتشر شد، نشان میدهد که سطح هسته داخلی زمین به طور مداوم تغییراتی در ظاهر و وضعیت خود تجربه میکند. این اطلاعات جدید که از تجزیه و تحلیل موجهای زلزله به دست آمدهاند، ما را به درک بهتری از یکی از اسرار عمیق کره زمین نزدیکتر میکند.
تحلیل موجهای زلزله: کشف تغییرات ظریف در سطح هسته داخلی
محققان با استفاده از موجهای زلزله که از لبه هسته داخلی عبور کردهاند و در عمق حدود ۵۱۵۰ کیلومتری زمین حرکت کردهاند، متوجه شدند که در طول چرخش هسته داخلی، سطح آن به طور ظریفی تغییر میکند. این تغییرات که گاه به سختی قابل مشاهده هستند، نشاندهنده این است که هسته داخلی زمین (که به طور عمده از آهن و نیکل جامد تشکیل شده) ممکن است تغییرات موقتی در سطح خود ایجاد کند.
جان ویدال (سرپرست این مطالعه و استاد ژئوفیزیک در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی) توضیح میدهد که این تغییرات در سطح هسته داخلی به دلیل جریانهای مواد مذاب در هسته بیرونی زمین است. هسته بیرونی که عمدتا از آهن و نیکل مذاب تشکیل شده، بهعنوان یک لایه محافظ برای هسته داخلی عمل میکند و تغییرات در حرکت این لایه ممکن است باعث تحریک سطح هسته داخلی شده و موجب تغییرات در توپوگرافی آن شود.
یکی از نکات جالب در این تحقیق این است که هسته داخلی زمین هر سال به مقدار کمی رشد میکند. این رشد به دلیل تبدیل مقدار کمی از هسته بیرونی به هسته داخلی جامد است. به عبارت دیگر، هسته بیرونی به آرامی به هسته داخلی متصل میشود و آن را گسترش میدهد. با این حال در مرز بین هسته داخلی و بیرونی، هسته داخلی در دمایی بسیار نزدیک به نقطه ذوب قرار دارد. این وضعیت باعث میشود که سطح هسته داخلی در هنگام چرخش کمی تغییر شکل دهد. این تغییرات اگرچه ظریف هستند، اما میتوانند به تحلیلهای بیشتر کمک کنند.
با وجود این رشد تدریجی، سطح هسته داخلی زمین همچنان در حال تغییر است و میتواند به طور مداوم از نظر شکل و ساختار تغییراتی را تجربه کند. به گفته ویدال، این تغییرات ممکن است به اندازههای قابل توجهی در حدود صدها متر یا حتی یک یا دو کیلومتر باشد؛ اما همچنان مشخص نیست که این تغییرات در سطح هسته داخلی چقدر گستردهاند.
نقش هسته داخلی در ایجاد میدان مغناطیسی زمین
هسته داخلی زمین بهعنوان یک عامل اصلی در ایجاد میدان مغناطیسی زمین شناخته میشود. به گفته بروس بافِت (ژئوفیزیکدان دانشگاه کالیفرنیا) بر اساس این کشفها، تغییر در رفتار هسته داخلی زمین ممکن است اطلاعات جدیدی در مورد تاریخچه و دینامیک بخشهای عمیق زمین به ما بدهد. در حالی که هنوز نمیدانیم که چه زمانی هسته داخلی زمین به شکل جامد در آمده و چطور میدان مغناطیسی زمین به وجود آمده است، مطالعه دقیقتر این تغییرات ممکن است به ما درک بهتری از نحوه عملکرد زمین و ایجاد میدان مغناطیسی آن بدهد.
با اینکه این کشفها بسیار مهم و جذاب هستند، هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری داریم تا دقیقا بفهمیم که چگونه این تغییرات در سطح هسته داخلی رخ میدهند و تاثیر آنها بر زمین چیست. محققان به دنبال راههایی برای اندازهگیری دقیقتر این تغییرات و بررسی علل آن هستند. برای مثال، ممکن است عوامل مختلفی از جمله فعالیتهای آتشفشانی، زمینلرزهها یا حتی رانشهای زیرزمینی بتوانند این تغییرات را تشدید کنند. اما احتمالا جریانهای موجود در هسته بیرونی، عامل اصلی این تغییرات خواهند بود.
محققان امیدوارند که با ادامه بررسیها و جمعآوری دادهها بتوانند به پاسخهایی دقیقتر در خصوص تغییرات هسته داخلی زمین دست یابند. این تحقیقات نه تنها به درک بهتر از ساختار داخلی زمین کمک میکنند بلکه میتوانند اطلاعات جدیدی در مورد تاریخچه زمینشناختی و عملکرد میدان مغناطیسی کره خاکی فراهم کنند.
در گجت نیوز بخوانید: