هشدار “کوه زباله” در حاشیه
1
بر اساس گزارش مک‌کنزی درباره ضایعات نساجی، تا سال ۲۰۳۰ میزان ضایعات سالانه نساجی در اتحادیه اروپا به 9 میلیون تن خواهد رسید. در این گزارش تأکید شده که این وضعیت می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به یک بحران بزرگ زیست‌محیطی برای ترکیه تبدیل شود.
آخرین گزارش اتحادیه اروپا درباره ضایعات نساجی نشان می‌دهد که ترکیه ممکن است در آینده‌ای نزدیک با یک بحران زیست‌محیطی بزرگ روبه‌رو شود.
طبق گزارش مک‌کنزی با عنوان “گسترش بازیافت نساجی در اروپا—تبدیل ضایعات به ارزش”، تا سال 2030 در اتحادیه اروپا سالانه بین 8.5 تا 9 میلیون تن ضایعات نساجی جمع‌آوری خواهد شد که تقریباً نیمی از آن به خارج از اتحادیه اروپا صادر می‌شود. این وضعیت برای کشورهایی مانند ترکیه، که در حال توسعه هستند، خطرات جدی ایجاد می‌کند. ترکیه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان منطقه، سالانه 1.2 میلیون تن پوشاک آماده صادر می‌کند، اما زیرساخت‌های لازم برای مدیریت حجم بالای ضایعات وارداتی را ندارد. علاوه بر این، لباس‌های دست‌دومی که وارد کشور می‌شوند، از کیفیت لازم برای بازیافت برخوردار نیستند. به همین دلیل، در گذشته شاهد شکل‌گیری کوه‌های عظیم لباس‌های دست‌دوم در مناطقی از آفریقا تا شیلی بوده‌ایم.
انباشت ضایعات نساجی از اروپا در حال افزایش است
در اروپا، میزان ضایعات نساجی سالانه به‌ازای هر نفر حدود 15 کیلوگرم است، اما تنها 1 درصد از این ضایعات بازیافت می‌شود. اگرچه اتحادیه اروپا به دنبال بهبود مدیریت ضایعات است، اما در حال حاضر، بخش قابل‌توجهی از ضایعات نساجی جمع‌آوری‌شده، به‌جای بازیافت، به کشورهای دیگر صادر می‌شود. طبق پیش‌بینی‌های گزارش، بخش عمده‌ای از این صادرات به مقصد کشورهایی مانند ترکیه خواهد بود.
ترکیه با اینکه یکی از بازیگران اصلی صنعت نساجی در سطح جهانی است، اما زیرساخت‌های لازم برای واردات و پردازش لباس‌های دست‌دوم را ندارد. نبود مقررات مشخص در مورد نحوه پردازش ضایعات نساجی وارداتی از اروپا، خطر تبدیل شدن ترکیه به یک “کوه عظیم زباله‌های نساجی” را افزایش می‌دهد.
بر اساس پیش‌بینی‌های این گزارش، نرخ بازیافت ضایعات نساجی در اروپا تا سال 2030 تنها به 18 تا 26 درصد افزایش خواهد یافت، اما این امر مستلزم سرمایه‌گذاری 6 تا 7 میلیارد یورویی است. از آنجا که ترکیه برنامه‌ای برای چنین سرمایه‌گذاری‌ای ندارد، خطرات زیست‌محیطی ناشی از ضایعات وارداتی از اروپا به‌شدت افزایش می‌یابد.
لزوم توسعه فناوری‌های بازیافت الیاف به الیاف
کارشناسان تأکید می‌کنند که ترکیه باید مقررات سخت‌گیرانه‌تری برای واردات لباس‌های دست‌دوم وضع کند. علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در تأسیسات بازیافت و توسعه فناوری‌های بازیافت الیاف به الیاف، می‌تواند به استفاده مجدد از ضایعات نساجی در تولید داخلی کمک کند.
اگر اقدامات لازم در این زمینه انجام نشود، ترکیه ممکن است با چالش‌های زیست‌محیطی و اقتصادی بزرگی روبه‌رو شود. اینکه راهبردهای مدیریت ضایعات اتحادیه اروپا چگونه بر آینده ترکیه تأثیر خواهد گذاشت، در سال‌های آینده روشن‌تر خواهد شد.
