حتی در شهرهای بیابانی نیز میتوان آب آشامیدنی را از هوا استخراج کرد
در مناطق خشک، جوامع روستایی مدتهاست از قطرات کوچک مه برای تأمین آب آشامیدنی استفاده میکنند. اکنون پژوهشگران میگویند این روش میتواند بهعنوان راهحلی عملی برای مقابله با کمبود آب در شهرهای بیابانی بزرگتر هم به کار رود.
پژوهشگران در مجله Frontiers in Environmental Science گزارش دادهاند که ارزیابی یکساله از حجم آب مه برداشتشده در نزدیکی شهری در شمال بیابان آتاکاما در شیلی نشان داده است که روزانه میتوان تا ۵ لیتر آب در هر متر مربع جمعآوری کرد.
خشکسالیهای شدید و مدیریت ضعیف منابع آب در بخشهایی از شیلی، بیش از ۸ میلیون نفر از مردم این کشور را درمعرض کمبود آب قرار داده است. بهگفتهی ویرجینیا کارتر گامبرینی، جغرافیدان دانشگاه بزرگ شیلی و همکارانش، این کشور تا سال ۲۰۵۰ بهطور مداوم با کمبود آب مواجه خواهد بود.
صدها هزار نفری که در شهرهای پرجمعیت و در حال رشد بیابان آتاکاما زندگی میکنند، بیشتر از مردم مناطق دیگر با مشکل کمبود آب مواجهاند. بیشتر آبهای زیرزمینی در این منطقه برای معدنکاوی و کشاورزی مصرف میشود. گامبرینی و همکارانش در مطالعه خود روی التو هاسپیکیو تمرکز کردند که سکونتگاه درحال رشدی با بیش از ۱۰۰ هزار نفر است که در حومه ایگیگه، مرکز استان قرار دارد.
آب آشامیدنی شهر التو هاسپیکیو تقریباً تماماً از چاههای آب زیرزمینی که حدود ۷۰ کیلومتر دورتر در پای کوههای آند قرار دارند، با کامیون به شهر منتقل میشود. در برخی فصول نیز مه مرطوب به منطقه میآید که میتواند برای جمعآوری آب استفاده شود.
وقتی هوای مرطوب از آمازون به سمت جنوب میرود و با هوای خنک اقیانوس آرام برخورد میکند، مه تشکیل میشود. همین مه به گیاهان و موجودات بیابانی کمک میکند تا در این محیط سخت زندگی کنند.
در روش جمعآوری آب از مه، توری مشبکی به ابعاد یک متر مربع بهطور عمودی نصب میشود و به سمت بادهایی که مه دارند، قرار میگیرد. مه روی توری مینشیند و آب آن جمع میشود و سپس درون ناودانهایی میچکد.
پژوهشگران متوجه شدند در ماههای مهآلود، روزانه میتوان بین ۰٫۲ تا ۵ لیتر آب از مه در هر متر مربع جمعآوری کرد. در مناطقی مرتفعتر، میتوان آب بیشتری نیز جمع کرد.
آب جمعآوریشده از مه بهتنهایی نمیتواند تمام نیازهای آب التو هاسپیکیو را تأمین کند. این شهر هر هفته حدود ۳۰۰ هزار لیتر آب مصرف میکند. برای جمعآوری چنین مقدار آبی، به ۱۷ هزار متر مربع توری نیاز است.
با رشد شهر التو هاسپیکیو نیاز به آب بیشتر میشود. اما پژوهشگران میگویند با توجه به افزایش فشار بر منابع آب، جمعآوری آب از مه میتواند راهی هرچند کوچک، برای مقابله با مشکل کمبود آب در این منطقه باشد.