تأثیرات ماندگار لنزهای تماسی که پیشرفت نزدیک‌بینی در کودکان را کند می‌کنند
1
نزدیک‌بینی یا میوپیا، باعث می‌شود اشیای دور تار به نظر برسند. این مشکل معمولاً در دوران کودکی ایجاد می‌شود، زمانی که چشم‌های در حال رشد بیش از حد از جلو به عقب کشیده می‌شوند. این کشیدگی باعث می‌شود تصاویر مستقیماً روی شبکیه، بافت حساس به نور در پشت چشم، متمرکز نشوند. در عوض، اشیای دور در نقطه‌ای در جلوی شبکیه متمرکز می‌شوند و باعث تاری دید می‌شوند. نزدیک‌بینی شدید یا بالا همچنین می‌تواند خطر بروز عوارض بینایی مانند گلوکوم (آب‌سیاه) یا جداشدگی شبکیه را در آینده افزایش دهد.
عینک‌های طبی تک‌دید و لنزهای تماسی می‌توانند تصاویر تار ناشی از نزدیک‌بینی را کاهش دهند. اما این روش‌ها مشکل اصلی، یعنی رشد غیرطبیعی طولی چشم را برطرف نمی‌کنند.
در سال ۲۰۲۰، یک آزمایش بالینی که با حمایت مؤسسه ملی سلامت (NIH) انجام شد، نشان داد که استفاده از لنزهای تماسی چندکانونی (مولتی‌فوکال) می‌تواند پیشرفت نزدیک‌بینی را در کودکان کند کند. این لنزها دارای دو بخش هستند: قسمت مرکزی نور را مستقیماً روی شبکیه متمرکز می‌کند تا دید دور واضح باشد، در حالی که بخش بیرونی قدرت تمرکزی بیشتری دارد و باعث می‌شود نور محیطی در جلوی شبکیه متمرکز شود. مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که این کار می‌تواند سیگنالی برای چشم ارسال کند تا رشد خود را کندتر کند.
در این مطالعه سه‌ساله، ۲۹۴ کودک نزدیک‌بین بین ۷ تا ۱۱ سال ثبت‌نام کردند. برخی از آن‌ها به طور تصادفی به گروه استفاده از لنزهای تماسی تک‌دید اختصاص داده شدند، در حالی که برخی دیگر از دو نوع مختلف لنزهای تماسی چندکانونی استفاده کردند. نتایج نشان داد که بیشترین فواید در گروهی مشاهده شد که از لنزهای با قدرت تمرکزی بالا برای دید محیطی استفاده کرده بودند. این لنزها که به نام “لنزهای با افزودگی بالا” شناخته می‌شوند، بهترین عملکرد را در کاهش سرعت رشد طولی چشم و کاهش میزان نزدیک‌بینی داشتند. اما نگرانی وجود داشت که قطع درمان ممکن است منجر به رشد مجدد طولی چشم و بازگشت نزدیک‌بینی شود.
یک چشم نزدیک‌بین بیش از حد از جلو به عقب رشد می‌کند. نور در جلوی شبکیه متمرکز می‌شود.
در یک ارزیابی پیگیری سه‌ساله، تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر دیوید برنتسن از دانشگاه هیوستون و دکتر جفری والاین از دانشگاه ایالتی اوهایو، ۲۴۸ نفر از شرکت‌کنندگان اولیه را ثبت‌نام کردند که ۲۳۵ نفر از آن‌ها مطالعه را به پایان رساندند. در ابتدای این دوره، سن آن‌ها بین ۱۱ تا ۱۷ سال بود. همه شرکت‌کنندگان به مدت دو سال از لنزهای چندکانونی با افزودگی بالا استفاده کردند. در سال سوم، همه آن‌ها به لنزهای تک‌دید تغییر دادند تا محققان بتوانند تأثیر قطع درمان را ارزیابی کنند. نتایج این تحقیق در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۵ در مجله JAMA Ophthalmology منتشر شد.
در پایان این سه سال، محققان دریافتند شرکت‌کنندگانی که از ابتدای مطالعه اصلی از لنزهای با افزودگی بالا استفاده کرده بودند، همچنان چشم‌های کوتاه‌تر و میزان نزدیک‌بینی کمتری نسبت به سایر گروه‌ها داشتند. به طور کلی، تفاوتی در میزان رشد طولی چشم بین گروه‌های مختلف مشاهده نشد. پس از قطع درمان با لنزهای چندکانونی، سرعت رشد چشم با نرخ طبیعی مربوط به سن مطابقت داشت.
برنتسن می‌گوید: “نگرانی وجود داشت که پس از قطع استفاده از لنزهای کنترل نزدیک‌بینی، چشم با سرعتی بیشتر از حد طبیعی رشد کند. اما یافته‌های ما نشان می‌دهد که وقتی نوجوانان بزرگ‌تر استفاده از این لنزها را متوقف کردند، رشد چشم به نرخ طبیعی مربوط به سن بازگشت.”
والاین نیز اضافه می‌کند: “یافته‌های ما نشان می‌دهد که استفاده از لنزهای چندکانونی برای کنترل نزدیک‌بینی در سنین پایین‌تر، و ادامه درمان تا سال‌های پایانی نوجوانی، زمانی که روند پیشرفت نزدیک‌بینی کند می‌شود، یک راهکار منطقی است.”
