آلیس بال؛ دانشمند جوانی که درمان جذام را متحول کرد

در اوایل دهه ۱۹۰۰، بیماری جذام (Hansen’s disease) ترس بسیاری از مردم را برمی‌انگیخت. این بیماری به‌عنوان حکمی برای انزوای مادام‌العمر شناخته می‌شد و گزینه‌های درمانی بسیار محدودی داشت.

جذام چیست؟

بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) در ایالات متحده، جذام توسط باکتری Mycobacterium leprae ایجاد می‌شود که اعصاب، پوست، چشم‌ها و پوشش داخلی بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

درمان‌های اولیه با روغن چاولموگرا

در برخی مناطق، روغن دانه‌های درخت چاولموگرا (Hydnocarpus wightianus) برای قرن‌ها به‌عنوان درمانی سنتی استفاده می‌شد. با این حال، این روغن در موارد شدید اغلب بی‌تأثیر بود و حتی در برخی بیماران ایجاد تحریک می‌کرد.

در همین زمان، روشی جدید از دانشگاه هاوایی پدیدار شد؛ روشی که توسط یک زن جوان به نام آلیس بال توسعه یافت.

زندگی آلیس بال: شور شیمی در کالبد یک زن جوان

خاستگاه و کودکی

آلیس بال در ۲۴ ژوئیه ۱۸۹۲ در سیاتل، واشنگتن متولد شد. خانواده‌اش، با علاقه به روزنامه‌نگاری و عکاسی، محیطی پُر از خلاقیت و تشویق به یادگیری برای او فراهم کرده بودند.

تحصیلات دانشگاهی و تمرکز بر شیمی دارویی

در دانشگاه واشنگتن، آلیس به رشته شیمی دارویی علاقه‌مند شد؛ حوزه‌ای که به ساخت و اصلاح ترکیبات دارویی از منابع طبیعی یا مصنوعی می‌پردازد.
او در سال ۱۹۱۲ نخستین مدرک خود را دریافت کرد و در سال ۱۹۱۴ نیز مدرک دوم خود را گرفت؛ پیشرفتی قابل‌توجه برای فردی در سن او.

ورود به دنیای طب گرمسیری: نقطه عطفی در پژوهش‌های بال

تحقیق روی گیاه کاوا

آلیس برای ادامه تحقیقات به دانشگاه هاوایی رفت و روی گیاه کاوا کار کرد؛ گیاهی با ترکیبات زیست‌فعال که به دلیل خاصیت آرام‌بخشی در برخی فرهنگ‌ها شناخته‌شده بود.

موفقیت او در این زمینه، توجه دکتر هری تی. هولمن را جلب کرد. او از آلیس خواست تا در حل معضل درمان جذام کمک کند.

روش بال: یک راه‌حل نوآورانه برای درمان جذام

مشکلات درمانی با روغن چاولموگرا

در آن زمان پزشکان عمدتاً به عصاره روغنی درخت چاولموگرا متکی بودند، اما این ترکیبات ناسازگار، تزریق‌پذیر نبودند و جذب دارو را دشوار می‌کردند.

نوآوری آلیس بال: تبدیل اسیدهای چرب به استرهای اتیل

آلیس کشف کرد که دانه‌های چاولموگرا حاوی اسیدهای چرب مؤثری علیه باکتری جذام هستند.
او این اسیدها را به استرهای اتیل تبدیل کرد که فرم محلول‌تر و قابل تزریق‌تری داشتند و باعث جذب بهتر دارو در بدن می‌شد.

نتایج قابل توجه در هاوایی

این روش که بعدها به نام «روش بال» شناخته شد، در بیمارستان کالیهی هاوایی آزمایش شد و نتایج موفقیت‌آمیزی در درمان بیمارانی داشت که با درمان‌های قبلی بهبود نیافته بودند.

پایان تلخ و کمرنگ شدن نام یک پیشگام

حادثه در آزمایشگاه

در اواخر سال ۱۹۱۶، آلیس در حین آماده‌سازی مواد برای آزمایش‌هایش، گازهای سمی استنشاق کرد. این حادثه به مرگی سریع منجر شد.
او در ۳۱ دسامبر ۱۹۱۶، در سن تنها ۲۴ سالگی درگذشت، بدون آن‌که دستاوردهایش به‌درستی شناخته شود.

نادیده گرفتن سهم علمی او

پس از مرگ او، استادش آرتور ال. دین پروژه را ادامه داد، اما اشاره‌ای به سهم آلیس نکرد. این بی‌عدالتی باعث شد دستاوردهای او برای مدتی نادیده گرفته شود.
در نهایت، دکتر هولمن از جایگاه خود استفاده کرد تا نام آلیس بال را در اسناد رسمی ماندگار کند.

میراث ماندگار آلیس بال

یادبودها و تقدیرها

دانشگاه هاوایی پلاکی در کنار درخت چاولموگرا نصب کرد تا نقش آلیس را در تاریخ پزشکی گرامی بدارد.
در سال ۲۰۰۷، مدال افتخار Medal of Distinction به او به‌صورت پس از مرگ اهدا شد.

ماهواره‌ای به‌نام آلیس

در نوامبر ۲۰۲۰، ماهواره‌ای کوچک با نام «Alice» به فضا پرتاب شد تا افتخار او را حتی فراتر از مرزهای زمین گسترش دهد.

این حرکت، جامعه علمی را به بازنگری در نقش حیاتی آلیس بال در درمان جذام وا‌داشت.

نقش تاریخی روش بال در درمان بیماران

پیش‌زمینه‌ای برای درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها

با فراگیر شدن آنتی‌بیوتیک‌ها در دهه ۱۹۴۰، روش بال به‌تدریج کنار گذاشته شد، اما تاریخ‌نگاران تأکید می‌کنند که این روش یکی از نخستین راهکارهای واقعی برای بیماران با آسیب‌های عصبی شدید و طرد اجتماعی بود.

الهام‌بخش برای نسل‌های آینده

دستاوردهای آلیس در کنار دیگر پیشگامان سیاه‌پوست علم قرار می‌گیرد؛ گروهی که اغلب به‌اندازه کافی به آن‌ها توجه نشده است.
افرادی مانند ملبا روی موتون (ریاضی‌دان ناسا) نیز نشان دادند که تخصص متنوع می‌تواند بر محدودیت‌های ساختاری غلبه کند.

الهام برای آینده: ترکیب علم سنتی و نوآوری شیمیایی

اهمیت محصولات طبیعی در داروسازی نوین

کار آلیس ترکیبی از دانش سنتی گیاهان دارویی و روش‌های نوآورانه شیمیایی بود.
در دنیایی که مقاومت آنتی‌بیوتیکی در حال افزایش است، توجه دوباره به درمان‌های گیاهی از دیدگاه علمی اهمیت بیشتری یافته است.

اهمیت شناخت پژوهشگران واقعی

مسیر علمی آلیس، اهمیت ارج نهادن به کسانی را نشان می‌دهد که در سیستم‌های اجتماعی نادیده گرفته شده‌اند. او در عمر کوتاه خود توانست پلی بین علم آکادمیک و نیازهای فوری پزشکی برقرار کند.

درس‌هایی که باید به یاد بسپاریم

با وجود آن‌که نامش تا مدتی زیر سایه دیگران قرار داشت، انگیزه کمک به دیگران آلیس را به جلو راند.
امروز داستان او، نمادی از قدرت تمرکز، پشتکار و توانمندی زنان جوان در تغییر مسیر علم پزشکی است.

در حالی که روغن چاولموگرا امروزه کمتر استفاده می‌شود، تفکر او در تبدیل ترکیبات خام به شکل‌های کاربردی‌تر، هنوز هم الهام‌بخش پژوهشگران دارویی است.

نگاهی به آینده با الهام از گذشته

تأثیرات بلندمدت روش بال

زندگی آلیس کوتاه بود، اما نوآوری هدفمندش، بازتابی ماندگار در تاریخ پزشکی بر جای گذاشت.
مشکلی مهم را با استفاده از مشاهده، روش‌های آزمایشگاهی و حس کنجکاوی حل کرد؛ الگویی که همچنان راهنمای محققان در سراسر جهان است.

جایگاه شایسته در تاریخ پزشکی

بسیاری از پژوهشگران معتقدند که او شایسته قرار گرفتن در کنار نام‌آوران تاریخ پزشکی است.
پس‌زمینه زندگی‌اش و تلاش بی‌وقفه‌اش، داستان پیشرفت علمی در سطح جهانی را غنی‌تر می‌کند.

برای اطلاعات بیشتر به Clinics in Dermatology مراجعه کنید.

منبع خبر