افزایش هزینه‌ها منجر به رها کردن درمان می‌شود / جزئیات تغییرات و افزایش قیمت داروها
رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران می‌گوید شاید رئیس سازمان غذا و دارو فردی بسیار غافل باشند و اساساً ندانند در کف جامعه چه می‌گذرد. کافی است ایشان به داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و واحدهای مختلف ارائه‌دهنده خدمات مراجعه کنند تا ببینند امروزه برخی از مردم، وقتی نسخه‌شان را به داروخانه می‌دهند، تا ۸۰ درصد هزینه‌ها را باید از جیب خود بپردازند.
به گزارش تجارت نیوز، افزایش هزینه‌های درمان و گرانی دارو با اینکه بارها از سوی مسئولان حوزه بهداشت و درمان و سازمان غذا و دارو تکذیب شده اما واقعیتی است که اگر سری به داروخانه‌ها بزنیم و با مردمی که بعد از شنیدن قیمت داروهایشان از خرید منصرف می‌شوند مواجه شویم، قطعاً دیگر دلیلی برای تکذیب این وضعیت پیدا نمی‌کنیم. بحث گرانی داروهای خاص یک طرف ماجراست اما در سوی دیگر ماجرا حتی داروهای غیرخاص نیز گاهی آن‌قدر افزایش قیمت پیدا کرده‌اند که بسیاری افراد توان خرید این داروها را هم ندارند.
این روزها افزایش تعداد مبتلایان به بیماری‌های تنفسی مانند کرونا باعث شده اورژانس بیمارستانهای کشور و مراکز درمانی مانند درمانگاه‌ها مملو از مراجعه‌کننده باشد. اما درمان همین بیماری که حالا به مدد کشف واکسن و داروهای موثر دیگر مثل سابق سخت نیست، به خاطر افزایش هزینه‌های درمان برای برخی از افراد سخت است یا در بعضی موارد حتی بیماران قید درمان را می‌زنند و به همان درمان‌های خانگی روی می‌آورند.
سهم مردم از هزینه‌های درمان بیش از 50 درصد شده است
در همین زمینه، رئیس انجمن علمی اقتصاد سلامت ایران به ایلنا گفت: «آخرین گزارش‌هایی که در دست است نشان می‌دهد در دهک‌های پایین درآمدی، هزینه‌های دارویی به ۵۳ درصد هزینه‌های بهداشتی-درمانی رسیده است؛ یعنی ۵۳ درصد هزینه‌های پرداختی از جیب مردم در دهک‌های پایین درآمدی، مربوط به داروست. این موضوع ناشی از افزایش بی‌رویه قیمت دارو و سیاست‌های غلط وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو در افزایش نرخ ارز مورد نیاز دارو و تجهیزات پزشکی و همچنین حذف ارز ترجیحی است.»
غفلت رئیس سازمان غذا و دارو از افزایش بی‌رویه قیمت دارو در کشور
محمدرضا واعظ مهدوی در واکنش به اظهارات رئیس سازمان غذا و دارو مبنی بر اینکه هیچ گزارشی از اینکه کسی از خرید داروی خود انصراف دهد وجود ندارد و اینها تنها بحث‌های خبری هستند گفت: «شاید ایشان فردی بسیار غافل باشند و اساساً ندانند در کف جامعه چه می‌گذرد. کافی است به داروخانه‌ها، بیمارستان‌ها و واحدهای مختلف ارائه‌دهنده خدمات مراجعه کنند تا ببینند امروزه برخی از مردم، وقتی نسخه‌شان را به داروخانه می‌دهند، تا ۸۰ درصد هزینه‌ها را باید از جیب خود بپردازند. شاید ایشان گمان می‌کنند که همه مردم مانند مسئولان ارجمند ما، دارای حقوق و درآمدهای بالا هستند و هیچ دغدغه‌ای بابت هزینه‌های بهداشت و درمان خود ندارند. اگر چنین بود، سیاست‌های کلی نظام، پرداخت از جیب مردم را هدف‌گذاری نمی‌کرد. ایشان باید به مطالعات طرح‌های درآمد-هزینه خانوار یا مطالعات میدانی مراجعه کنند تا واقعاً ببینند که وضعیت چگونه است و مردم در مواجهه با هزینه‌ها و پرداخت‌های خود با چه مشکلاتی روبه‌رو هستند.»
عدم دسترسی به‌موقع بیمارانی که از مشکلات اعصاب و روان رنج می‌برند به داروهای مورد نیازشان می‌تواند مشکلات بسیاری به وجود بیاورد / بیماران طی سه سال اخیر به دلیل دسترسی نیافتن به‌موقع به داروهای تجویزشده دچار شوک و افزایش اختلال شده‌اند
مساله اینجاست که دولت به عنوان متولی تامین سلامت افراد جامعه وظایف خود را به‌درستی انجام نمی‌دهد. بحث کمبود و گرانی داروهای بیماران خاص بارها محل بحث قرار گرفته اما بیماران اعصاب و روان همیشه از گردونه توجه خارج بوده‌اند. این روزها که هم کمبود دارو بسیار به چشم می‌آید و هم هزینه درمان به شکل محسوسی افزایش پیدا کرده، موضوع دسترسی نداشتن بیماران اعصاب و روان به داروهای مورد نیاز می‌تواند به چالشی جدی برای جامعه تبدیل شود.
امین صداقت، روان‌پزشک، دراین‌باره به تجارت‌نیوز می‌گوید: «عدم دسترسی به‌موقع بیمارانی که از مشکلات اعصاب و روان رنج می‌برند به داروهای مورد نیازشان می‌تواند مشکلات بسیاری از جمله تشدید بیماری، چالش‌های اجتماعی و درگیری‌های خانوادگی به وجود بیاورد.»
او می‌افزاید: «اگر دارو به میزان لازم و به‌موقع به فرد نرسد، امکان حاد شدن بیماری بسیار زیاد است. متاسفانه طی سه سال اخیر ما با مواردی مواجه بوده‌ایم که به دلیل دسترسی نیافتن به‌موقع به داروهای تجویزشده دچار شوک، افزایش اختلال و همچنین رفتارهایی شده‌اند که تنها راه برای بهبود، بستری شدن در بیمارستانهای اعصاب و روان است.»
این روان‌پزشک ادامه می‌دهد: «البته هزینه درمان در این بیمارستان‌ها هم کم نیست. ضمن اینکه باید توجه داشته باشیم بیماران اعصاب و روان مراحل سختی را پشت سر گذاشته‌اند تا به مرحله مصرف دارو رسیده‌اند و هرگونه اختلالی در این زمینه می‌تواند آنها را از ادامه درمان منصرف کند.»
بیماری که تمام این شرایط را پشت سر گذاشته و حاضر به مصرف دارو شده است وقتی با کمبود، نبود و گرانی دارو مواجه می‌شود، به‌ناگهان ترک درمان می‌کند
امین صداقت با اشاره به این موضوع که «وقتی فردی با مشکلات اعصاب و روان مواجه می‌شود از زمانی که بیماری خود را بپذیرد تا زمانی که به دکتر مراجعه کند قطعاً فاصله زمانی زیادی را طی می‌کند» می‌گوید: «بعد از مراجعه به دکتر پذیرش راه‌‌های درمان هم برای برخی از این بیماران بسیار طولانی و وقت‌گیر خواهد بود؛ حالا بیماری که تمام این شرایط را پشت سر گذاشته و حاضر به مصرف دارو شده است وقتی با کمبود، نبود و گرانی دارو مواجه می‌شود، به‌ناگهان ترک درمان می‌کند و تمام این راهی را که آمده نادیده می‌گیرد.»
تعداد بیمارستانهای اعصاب و روان دولتی ما بسیار کم است
او در پاسخ به این سوال که بستری شدن بیماران در بیمارستانهای اعصاب و روان چه مشکلاتی دارد توضیح می‌دهد: «بیمارستانهای دولتی عموماً دچار کمبود تخت بستری هستند، تعداد بیمارستانهای اعصاب و روان دولتی ما بسیار کم است، مراکز خصوصی هم که هزینه‌های گزافی دریافت می‌کنند و فرد اگر توان پرداخت این هزینه‌ها را داشت، ترجیح می‌داد داروهایش را تامین کند تا کار به بستری نکشد.»
افزایش ناگهانی قیمت داروها و شوک بیماران
با این همه، مراجعه حضوری خبرنگار تجارت‌نیوز به برخی از داروخانه‌ها و بررسی قیمت بعضی از داروهای اعصاب و روان نشان می‌دهد برخلاف ادعای رئیس سازمان غذا و دارو، نه‌تنها برخی از افراد به دلیل گرانی دارو مجبور به انصراف از خرید می‌شوند، که بسیاری نیز اساساً پروسه درمان را به همین دلیل شروع نمی‌کنند.
تغییر قیمت برخی از داروهای اعصاب و روان طی سه سال گذشته به شرح زیر است:
کپسول «فلوکستین20»: قیمت سال 1401 هر بسته 55 هزار تومان- قیمت سال 1404 هر بسته 128 هزار تومان.
کپسول «ویاس30»: قیمت سال 1401 هر بسته 355 هزار تومان- قیمت سال 1404 هر بسته 900 هزار تومان.
نکته اینجاست که این قیمت‌ها مربوط به داروهای تولید داخل است و هر بسته قرص ویاس اصل 30 نزدیک به 2 میلیون تومان قیمت دارد.
قرص «ایزی‌پم» که یک داروی موثر ضد اضطراب به شمار می‌رود و برای اکثر بیماران تجویز می‌شود نیز از آن دسته داروهایی است که افزایش قیمت چشمگیری پیدا کرده است. هر بسته «ایزی‌پم 10» در سال 1401 با مبلغ 43 هزار تومان به فروش می‌رسید و اکنون همین قرص با قیمتی بیش از 70 تا 80 هزار تومان فروخته می‌شود.
البته فهرست این داروها بلند‌تر از همین تعدادی است که من‌باب نمونه ذکر شده است؛ با این اوصاف، سوال اینجاست که آیا باز هم مسئولان حوزه بهداشت و درمان و سازمان غذا و دارو همچنان بر تکذیب‌های بی‌اساس خود پافشاری می‌کنند یا راهکاری برای بهبود وضعیت بیماران پیدا خواهند کرد.
