آیا غذاهای منجمد سالم‌اند؟ واقعیت‌هایی که باید بدانید
1
بسیاری از خریداران در فروشگاه‌ها از کنار قفسه‌های مواد غذایی منجمد عبور می‌کنند، چون نگرانند که این محصولات ارزش غذایی کافی نداشته باشند یا طعم آن‌ها بیات شده باشد. همین تردیدها باعث می‌شود به سراغ گزینه‌های تازه و البته گران‌قیمت بروند؛ بدون توجه به اینکه غذاهای منجمد نیز می‌توانند سالم و مغذی باشند.
تأثیر بدبینی سلامت‌محور بر انتخاب غذا
نگرانی‌های مربوط به سلامت، به یک عامل اثرگذار در انتخاب غذا تبدیل شده‌اند. بسیاری از مصرف‌کنندگان تصور می‌کنند که غذاهای منجمد فاقد ارزش غذایی کافی هستند یا تازگی مطلوب خود را در فرایند انجماد از دست داده‌اند.
پژوهش دانشگاه پورتسموث درباره تردید نسبت به غذاهای منجمد
دکتر محمد وقاص، استاد ارشد در مدرسه کسب‌وکار دانشگاه پورتسموث، اخیراً تحقیقی را هدایت کرده که نگرش منفی نسبت به غذاهای منجمد را مورد بررسی قرار داده است. نتایج این تحقیق نشان داد بین اضطراب سلامتی و طرد غذاهای منجمد ارتباط وجود دارد و در صورت بی‌پاسخ ماندن نگرانی‌ها، تبلیغات منفی دهان‌به‌دهان گسترش می‌یابد.
چرا مردم فکر می‌کنند غذاهای منجمد ناسالم هستند؟
تصورات اشتباه درباره تازگی و طعم
رژیم‌های غذایی مدرن با برچسب‌هایی مانند ارگانیک و فاقد تراریخته همراه هستند. در این میان، مفهوم “تازگی” به عنوان نشانه‌ای از کیفیت بالا تلقی می‌شود، بنابراین محصولات منجمد کمتر مورد اعتماد واقع می‌شوند.
بسیاری از خانواده‌ها بر این باورند که انجماد، طعم و بافت غذا را از بین می‌برد یا فرآیند انجماد، مواد مغذی را تخلیه می‌کند؛ در حالی که سبزیجات غالباً به روش «انجماد سریع» فرآوری می‌شوند تا ویتامین‌ها حفظ شوند.
آگاهی‌رسانی، راهی برای بازگرداندن اعتماد
کمبود اطلاعات؛ دلیل بی‌اعتمادی به غذاهای منجمد
عدم اطلاع کافی درباره نحوه پردازش غذاهای منجمد، عامل اصلی بی‌اعتمادی به این دسته از محصولات است؛ به‌ویژه زمانی که افراد سلامت‌محور با پیام‌های متناقض روبه‌رو می‌شوند.
«اگرچه غذاهای منجمد می‌توانند به اندازه گزینه‌های تازه مغذی باشند، بسیاری از مصرف‌کنندگان این را باور ندارند.»
– دکتر محمد وقاص
مطالعات نشان می‌دهند که مقدار ویتامین‌ها و مواد معدنی در محصولات تازه و منجمد، تفاوت زیادی با هم ندارد.
جوانان؛ متمایل به غذاهای تازه
تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر انتخاب مواد غذایی
بررسی‌ها نشان می‌دهند که نزدیک به نیمی از افراد ۱۶ تا ۲۴ ساله در بریتانیا بیشتر به غذاهای تازه گرایش دارند تا منجمد. این انتخاب، تحت تأثیر نگرانی‌های سلامتی و باور برتری مواد تازه است. همچنین، شبکه‌های اجتماعی با ترویج سبک زندگی «از مزرعه تا میز»، توجه به محصولات منجمد را کاهش می‌دهند.
اطلاعات معتبر، ذهنیت‌ها را تغییر می‌دهد
هنگامی که مصرف‌کنندگان با اطلاعات معتبر و علمی روبه‌رو می‌شوند، دیدگاه منفی آن‌ها نسبت به غذاهای منجمد کاهش می‌یابد. آن‌ها درمی‌یابند که راحتی و مقرون‌به‌صرفه‌بودن می‌تواند به تأمین یک وعده غذایی متعادل کمک کند.
«غذاهای منجمد نقشی حیاتی در ساختن یک سیستم غذایی پایدار و مقرون‌به‌صرفه در سطح جهانی دارند.»
– پروفسور یوکسل اکنجی، دانشگاه پورتسموث
نقش غذاهای منجمد در صنعت جهانی غذا
جایگاه اقتصادی غذاهای منجمد
در سال ۲۰۲۳، ارزش بازار جهانی غذا به حدود ۹.۳۶ تریلیون دلار رسید. با این حال، فقط ۴۳٪ از مصرف‌کنندگان نسبت به فواید سلامتی محصولات تجاری اطمینان دارند. غذاهای منجمد بخشی قابل‌توجه از این بازار را تشکیل می‌دهند و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۶، ارزش اقتصادی آن‌ها به ۳۶۶.۳ میلیارد دلار برسد.
تأثیر گفت‌وگوهای مردمی بر نگرش نسبت به غذاهای منجمد
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که نگرانی افراد نسبت به غذاهای منجمد می‌تواند بر اطرافیان‌شان هم اثر بگذارد. در فضای مجازی نیز اطلاعات منفی به سرعت پخش می‌شود.
برای مقابله با این روند، ارائه اطلاعات شفاف و علمی درباره کیفیت غذایی این محصولات اهمیت زیادی دارد؛ به‌ویژه اگر به صرفه‌جویی و حفظ تازگی غذا اشاره شود.
باورهای سلامتی و پرهیز از محصولات منجمد
نقش «نظریه مقاومت در برابر نوآوری»
انتخاب غذا، اغلب با باورهای درونی درباره سلامتی گره خورده است. طبق نظریه مقاومت در برابر نوآوری، پذیرش غذاهای منجمد می‌تواند با باورهای سنتی درباره تغذیه سالم در تضاد باشد. این مسئله باعث می‌شود که برخی افراد قفسه‌ی فریزر فروشگاه را نادیده بگیرند و فرصت بهره‌مندی از غذاهای مغذی و سریع‌پز را از دست بدهند.
مقرون‌به‌صرفه‌بودن؛ عاملی برای پذیرش غذاهای منجمد
مزایای اقتصادی و کاهش ضایعات غذایی
برای بسیاری از خانواده‌ها، خرید غذاهای منجمد به معنی کاهش دفعات خرید و جلوگیری از هدررفت مواد غذایی است. اگر برندها نشان دهند که تکنولوژی انجماد باعث حفظ ارزش غذایی می‌شود، می‌توانند تردید مصرف‌کنندگان را کاهش دهند.
روش‌های انجماد سریع به حفظ ویتامین‌ها و مواد معدنی بدون استفاده از افزودنی‌های مضر کمک می‌کند.
چگونه غذاهای منجمد سالم‌تری انتخاب کنیم؟
افرادی که نگران مواد افزودنی هستند، باید به برچسب مواد تشکیل‌دهنده دقت کنند. برخلاف تصور رایج، بسیاری از غذاهای منجمد تنها از مواد اولیه اصلی تهیه می‌شوند و افزودنی ندارند.
همچنین بررسی جدول ارزش غذایی محصولات می‌تواند نشان دهد که برخی از گزینه‌های منجمد با توصیه‌های تغذیه‌ای همخوانی دارند.
اعتمادسازی در میان مصرف‌کنندگان
در شرایطی که اعتماد به تولیدکنندگان مواد غذایی کاهش یافته، محصولات منجمد نیز در رده غذاهای فرآوری‌شده قرار می‌گیرند و با شک و تردید همراه‌اند.
برای رفع این مشکل، نیاز به اطلاع‌رسانی شفاف و برجسته‌کردن ویژگی‌های مثبت محصول وجود دارد. این اقدام می‌تواند نگرانی‌های ناشی از بسته‌بندی یا پیام‌های مبهم تبلیغاتی را کاهش دهد.
چطور انجماد ارزش غذایی را حفظ می‌کند؟
برخی برندها به‌تازگی شروع کرده‌اند به شفاف‌سازی در خصوص فرآیند انجماد محصولات‌شان. آن‌ها نشان می‌دهند که مواد غذایی در اوج تازگی منجمد شده‌اند.
مصرف‌کنندگانی که درباره این فرآیند آموزش می‌بینند، کمتر دچار بی‌اعتمادی می‌شوند؛ چون درمی‌یابند که فناوری و استانداردهای ایمنی به حفظ طعم و کیفیت غذا کمک می‌کنند.
نقش گفت‌وگوی مردمی در بازسازی تصویر غذاهای منجمد
خریداران اغلب به توصیه دوستان و خانواده اعتماد می‌کنند. بنابراین، گفت‌وگوهای مردمی تأثیر زیادی دارد. پخش روایت‌های منفی، تردیدها را تقویت می‌کند.
«موضوع فقط نخودفرنگی یا پیتزای منجمد نیست؛ مسئله تغییر نگاه ما به غذا، اعتماد به آن و ساختن یک سیستم غذایی قابل اعتماد برای انسان و محیط‌زیست است.»
– دکتر محمد وقاص
این مطالعه در مجله British Food Journal منتشر شده است.
