دونالد ترامپ با ایلان ماسک خداحافظی می‌کند – تجارت نیوز
ایلان ماسک روز جمعه از سمت خود به‌عنوان نیروی راهبردی در ابتکار “دپارتمان کارایی دولت” (DOGE) کناره‌گیری می‌کند. این تصمیم پس از مواجهه با مشکلات حقوقی، اختلاف‌نظر با اعضای کابینه، و نبود شواهد کافی برای اثبات صرفه‌جویی یا افزایش کارایی در دولت گرفته شده است.
به گزارش تجارت نیوز، دونالد ترامپ در صفحه شخصی نوشت: فردا ساعت ۱:۳۰ بعدازظهر به وقت شرق آمریکا، با ایلان ماسک در دفتر بیضی یک کنفرانس خبری داریم، شاید آخرین روز کاری رسمی‌اش باشه، اما واقعیت اینه که ایلان همیشه کنار ماست و به مسیرمون کمک می‌کنه. ایلان واقعاً بی‌نظیره! فردا در کاخ سفید می‌بینمتون.
به گزارش NPR، ماسک قرار است بعدازظهر جمعه، در یک نشست خبری نهایی در دفتر بیضی‌شکل کاخ سفید، همراه با رئیس‌جمهور ترامپ حضور یابد. این نشست پایان‌بخش دوران ۱۳۰ روزه‌ای است که در آن ماسک با کاهش محبوبیت، فشارهای مالی بر امپراتوری تجاری‌اش، و شکاف میان ثروتمندترین فرد جهان و قدرتمندترین سیاستمدار دنیا روبه‌رو شد.
ماسک در بیانیه‌ای اعلام کرده که کناره‌گیری‌اش به‌منزله پایان دوره «برنامه‌ریزی‌شده‌اش» به‌عنوان کارمند ویژه دولتی است. با این حال، خروج او احتمالاً تأثیر چندانی بر ادامه فعالیت‌های DOGE که مأموریتش اجرای دیدگاه ترامپ برای کوچک‌سازی بوروکراسی فدرال و حذف افراد و برنامه‌های مورد مخالفت رئیس‌جمهور است، نخواهد داشت.
نقش ماسک در کاخ سفید مبهم و گیج‌کننده بود. در حالی که ترامپ و برخی دیگر از او به‌عنوان رهبر اصلاحات DOGE یاد می‌کردند، وکلای دولت تأکید داشتند که ماسک هیچ اختیار قانونی ندارد و تلاش‌هایش را بی‌اهمیت جلوه می‌دادند.
این هفته، یک قاضی فدرال اجازه داد پرونده‌ای که مشروعیت ماسک و DOGE در دولت فدرال را به چالش می‌کشد ادامه یابد. پرونده‌های دیگری نیز همچنان در جریان هستند.
با این حال، بسیاری از متحدان ماسک در سراسر آژانس‌های دولتی به‌عنوان کارمند تمام‌وقت مشغول به کار هستند؛ از جمله گروهی از کارکنان جوان در اداره خدمات عمومی (GSA) که در تلاش‌اند دامنه فعالیت DOGE را فراتر از قوه مجریه گسترش دهند — حتی گاه به نهادهای غیردولتی یا خارج از دولت.
برخی دعاوی حقوقی دیگر روی یکی از زمینه‌هایی که DOGE در آن موفق عمل کرده متمرکز شده‌اند: گردآوری داده‌های حساس دولتی و تلفیق آن‌ها در پایگاه‌های اطلاعاتی عظیم. چندین قاضی فدرال نگرانی‌هایی را در مورد دسترسی DOGE به این داده‌ها و نحوه استفاده از آن‌ها مطرح کرده‌اند. در برخی موارد، به‌نظر می‌رسد DOGE و دولت ترامپ از این داده‌ها برای اجرای قوانین مهاجرتی استفاده می‌کنند.
اره‌طلایی ماسک بی‌دندان شد
پیش از پیوستن به دولت دوم ترامپ، ماسک هدف بزرگی داشت: کاهش دو تریلیون دلاری بودجه فدرال. او در ابتدای سال، با در دست داشتن اره‌برقی در کنفرانس اقدام سیاسی محافظه‌کاران (CPAC) حاضر شد تا عزم خود را برای کاهش هزینه‌ها نشان دهد. اما رقم هدف‌گذاری‌شده‌اش چند بار بازنگری شد و نهایتاً به حدود ۱۵۰ میلیارد دلار رسید که او مدعی بود تا پایان سال مالی (سپتامبر) صرفه‌جویی خواهد شد.
گزارش‌های NPR بارها نشان داده‌اند که ادعاهای DOGE درباره صرفه‌جویی اغراق‌شده، نادرست، و مبتنی بر درک نادرستی از بودجه فدرال بوده‌اند.
این هفته، ماسک از لایحه موسوم به «صورتحساب بزرگ و زیبا» ترامپ که از مجلس نمایندگان گذشت ابراز نارضایتی کرد. او در مصاحبه‌ای با CBS گفت که افزایش پیش‌بینی‌شده کسری و بدهی، تلاش‌های تیم DOGE را تضعیف می‌کند. علاوه بر بودجه، برخی اقدامات اصلی دیگر DOGE نیز توسط دادگاه‌ها معکوس یا متوقف شده‌اند — مانند تلاش برای اخراج کارکنان فدرال و تعطیلی آژانس‌ها. برخی دعاوی حتی از اظهارات عمومی و پست‌های ماسک در شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان شواهد نقض قانون استفاده کرده‌اند.
تلاش ماسک برای ایجاد الزام در ارسال ایمیل‌های هفتگی توسط کارکنان فدرال، توسط برخی وزرای کابینه رد شد. این یکی از نمونه‌های تقابل بین پیش‌زمینه سیلیکون‌ولی ماسک و فرهنگ واشنگتن بود.
گزارش‌های NPR و رسانه‌های دیگر نیز تغییرات متعددی را که تحت هدایت DOGE انجام شده و احتمالاً بهره‌وری دولت را کاهش داده‌اند، افشا کرده‌اند — از جمله: حذف واحد فناوری GSA که به بهبود خدمات دیجیتال کمک می‌کرد، فشار برای بازگشت به محل کار در شرایط کمبود میز، اینترنت و حتی دستمال توالت، و توقف هزینه‌کرد کارت‌های خرید دولتی که مانع خرید اقلام ضروری توسط کارمندان شده است.
آینده ماسک چه خواهد بود؟
عنوان «کارمند ویژه دولتی» به ماسک اجازه می‌دهد که راحت‌تر از سیاستمداران منتخب از دولت خارج شود. او اکنون به شرکت‌های متعدد خود بازمی‌گردد، در حالی که امپراتوری تجاری‌اش — به‌ویژه تسلا که منبع اصلی ثروتش است — با بحران‌های مالی مواجه شده است.
همزمان با اوج‌گیری فعالیت‌های ماسک در DOGE، برخی مالکان تسلا خودروهای خود را فروختند، فروشگاه‌ها تخریب شدند، و سوددهی کاهش یافت. برخی گزارش‌ها حتی از تلاش هیئت‌مدیره تسلا برای جایگزینی ماسک خبر دادند.
ماسک اخیراً تمرکز فعالیت‌های رسانه‌ای خود در پلتفرم X را بیشتر به شرکت‌های تسلا، اسپیس‌ایکس و استارلینک معطوف کرده است — البته پیش از آن‌که وعده دهد DOGE پس از خروج او «قوی‌تر خواهد شد» و به «سبک زندگی» در دولت تبدیل خواهد شد.
پس از صرف صدها میلیون دلار برای حمایت از انتخاب مجدد ترامپ و شکست در تأثیرگذاری بر انتخابات دیوان عالی ایالت ویسکانسین، ماسک هفته گذشته اعلام کرد که قصد دارد هزینه‌کردهای سیاسی خود را کاهش دهد.
او در مصاحبه‌ای ویدیویی با بلومبرگ نیوز در «فروم اقتصادی قطر» گفت: «در آینده خیلی کمتر هزینه خواهم کرد. فکر می‌کنم کافی بوده است.»
