بالگردهای نظامی چگونه بدون فرود، سوخت‌گیری می‌کنند؟
ارسال شده توسط: معین کریمی 12 خرداد 1404 ساعت 14:53
بالگردهای نظامی مدرن برای اجرای ماموریت‌های طولانی و پیچیده، به قابلیت سوخت‌گیری هوایی مجهز شده‌اند که به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون نیاز به فرود، برد عملیاتی خود را به طور چشمگیری افزایش دهند؛ اما این فرآیند چگونه انجام می‌شود و آن «میله» مرموز جلوی برخی از این پرنده‌ها چیست؟
احتمالا در تصاویر یا ویدیوهای مربوط به بالگردهای نظامی پیشرفته، متوجه یک میله یا لوله نسبتا بلند در قسمت دماغه یا کنار کابین خلبان شده‌اید. این قطعه که شاید در نگاه اول کمی عجیب به‌نظر برسد، نقشی حیاتی در افزایش توانمندی‌ها و مداومت پروازی این پرنده‌های آهنین ایفا می‌کند. این میله، در واقع «پروب سوخت‌گیری هوایی» (IFR Probe) نام دارد و کلید اصلی برای انجام عملیات سوخت‌گیری در آسمان است.
پروب سوخت‌گیری هوایی و نقش آن در بالگردهای نظامی
قابلیت سوخت‌گیری هوایی که به آن HAAR نیز گفته می‌شود، به بالگردهای نظامی اجازه می‌دهد تا در حین پرواز و بدون نیاز به بازگشت به پایگاه یا فرود در مناطق ناامن، سوخت مورد نیاز خود را از یک هواپیمای تانکر دریافت کنند. این توانمندی به طور قابل توجهی برد عملیاتی، زمان گشت‌زنی بر فراز منطقه هدف و انعطاف‌پذیری کلی مأموریت را افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید
فرایند سوخت‌گیری هوایی برای هلیکوپترها معمولا به روش «پروب و دراگ» (Probe-and-Drogue) انجام می‌شود:
هواپیمای تانکر: یک هواپیمای سوخت‌رسان مجهز (مانند لاکهید مارتین KC-130 هرکولس یا ایرباس A400M اطلس) یک شلنگ بلند را که در انتهای آن یک سبد یا دراگ قیفی‌شکل قرار دارد، از بدنه خود خارج می‌کند.مانور بالگرد: خلبان بالگرد باید با مهارتی مثال‌زدنی، پرنده خود را به گونه‌ای هدایت کند که پروب سوخت‌گیری دقیقاً وارد دراگ شود. این عملیات، به‌ویژه در شرایط آب و هوایی نامساعد یا در شب، نیازمند دقت و هماهنگی بسیار بالایی بین خدمه بالگرد و هواپیمای تانکر است.انتقال سوخت: پس از اتصال موفقیت‌آمیز پروب به دراگ، سوخت از هواپیمای تانکر به مخازن هلیکوپتر پمپاژ می‌شود.
این قابلیت برای مأموریت‌های خاص مانند عملیات نیروهای ویژه، جستجو و نجات رزمی (CSAR)، حمل و نقل نیرو و تجهیزات در مسافت‌های طولانی و پشتیبانی از عملیات در مناطق دورافتاده یا فاقد زیرساخت‌های مناسب، یک مزیت استراتژیک محسوب می‌شود. بالگردهای نظامی معروفی همچون سیکورسکی HH-60 پیو هاوک، برخی از مدل‌های بلک هاوک، بوئینگ CH-47 شینوک و بل بوئینگ وی-۲۲ آسپری از جمله پرنده‌هایی هستند که به این سیستم مجهز شده‌اند.
لازم به ذکر است که این پروب سوخت‌گیری را نباید با سایر حسگرها یا لوله‌های پیتوت که برای اندازه‌گیری سرعت هوا در جلوی هواگردها نصب می‌شوند، اشتباه گرفت. پروب سوخت‌گیری معمولا بلندتر، قطورتر و دارای ساختار متفاوتی برای اتصال ایمن به دراگ است.
در نهایت، توانایی سوخت‌گیری هوایی افق‌های جدیدی را پیش روی عملیات بالگردی گشوده و به این پرنده‌های همه‌کاره اجازه می‌دهد تا فراتر از محدودیت‌های سوختی خود عمل کرده و نقش مؤثرتری در سناریوهای مختلف نظامی ایفا کنند.
