لوبیا چیتی با 201 درصد رکورددار تورم خوراکی در اردیبهشت 1404 شد – تجارت نیوز
جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از تورم خوراکی‌ها نشان می‌دهد قیمت تعدادی از کالاهای خوراکی نظیر لوبیا چیتی، در اردیبهشت ۱۴۰۴، با رشد قابل توجهی مواجه شده است. این نوسان قیمتی، تأثیر گسترده‌ای بر سبد معیشتی خانوار شهری می‌گذارد و اهمیت بررسی عوامل مؤثر بر بازار را بیش از پیش آشکار می‌کند.
به گزارش تجارت نیوز، بررسی روند تغییرات قیمت کالاهای خوراکی در ماه‌های اخیر، بار دیگر حساسیت و شکنندگی بازار مواد غذایی را به نمایش گذاشته است. نوسان شدید قیمت‌ها در بعضی اقلام ضروری سبد خانوار، نه‌تنها معیشت شهروندان را تحت تأثیر قرار داده، بلکه پرسش‌هایی جدی درباره ناکارآمدی سیاست‌های تنظیم بازار و مدیریت زنجیره تأمین مطرح کرده است.
گزارش جدید مرکز آمار ایران با عنوان «متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور در اردیبهشت ۱۴۰۴»، تصویری ملموس از تحولات قیمتی ارائه می‌دهد.
کدام کالاها بیشترین افزایش قیمت را در اردیبهشت داشتند؟
بررسی داده‌های مرکز آمار درباره متوسط قیمت کالاهای خوراکی منتخب در مناطق شهری کشور در اردیبهشت ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که قیمت لیموترش در اردیبهشت نسبت به فروردین ۲۶.۱ رشد داشته است.
پس از لیموترش، انار با رشد ۲۳.۴ درصدی در جایگاه دوم بیشترین افزایش قیمت قرار گرفته است. همچنین، قیمت لیموترش نسبت به ماه مشابه سال قبل، ۱۶۶.۴ درصد افزایش داشته است.
دلیل اصلی افزایش قیمت این دو کالا این است که در حال حاضر، فصل لیموترش و انار نیست و به همین دلیل، قیمت این دو محصول در اردیبهشت با رشد همراه بوده است.
لوبیا چیتی در یک سال ۲۰۱ درصد گران شد
پس از دو محصول مورد اشاره، لوبیا چیتی با ثبت رکورد ۲۱.۹ درصد، در جایگاه سوم بیشترین افزایش قیمت ماهانه قرار می‌گیرد. از طرفی، بررسی‌ها نشان می‌دهند که قیمت این محصول نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲۰۱ درصد رشد داشته است.
بعد از لوبیا چیتی، قیمت لوبیا قرمز هم نسبت به فروردین، ۸.۷ درصد افزایش داشته و نرخ این محصول نسبت به ماه مشابه سال قبل، با رشد ۱۰۹.۲ درصدی همراه بوده است.
میان داده‌های مرکز آمار و قیمت خرده‌فروشی‌ها تناقض وجود دارد؟
طبق آمار منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران، میانگین قیمت هر کیلوگرم لوبیا چیتی در مناطق شهری طی اردیبهشت، ۳۲۳ هزار تومان بود؛ اما بررسی‌های میدانی تجارت‌نیوز در آن زمان از عرضه ثبت ارقام بین 415 هزار تا 555 هزار تومان در خرده‌فروشی‌های سطح شهر حکایت داشت.
همچنین میانگین 211 هزار تومانی قیمت لوبیا قرمز فاصله 89 هزار تومانی با بررسی‌های تجارت‌نیوز از خرده‌فروشی‌های سطح شهر دارد.
البته باید به این نکته توجه داشت که مرکز آمار قیمت این محصولات را در سطح شهرهای مختلف کشور مورد بررسی قرار می‌دهد و داده‌های تجارت‌نیوز محدود به تهران است که احتمالا نرخ‌هایی بالاتری برای محصولات ثبت می‌شود.
حسین فرهادی، سخنگوی اتحادیه بنکداران مواد غذایی، روز 29 اردیبهشت در گفت‌وگو با خانه اقتصاد دلیل اصلی این افزایش قیمت‌ها را تغییرات مدیریتی دانست و گفت: افرادی که به‌تازگی مسئولیت را بر عهده گرفته‌اند تا زمان استقرار کامل فرصت مناسب برای واردات را از دست دادند. این وقفه باعث کاهش عرضه برخی اقلام اساسی مانند حبوبات، به‌ویژه لوبیا چیتی شد.
بیشترین افزایش قیمت در گروه نان و غلات متعلق به کدام کالاست؟
بیشترین تورم ماهانه ثبت‌شده در گروه نان و غلات، متعلق به برنج ایرانی با رشد ۹.۱ درصدی است.
در حال حاضر، متوسط قیمت برنج ایرانی در مناطق شهری، ۱۹۷ هزار تومان است، اما قیمت این محصول در برخی مناطق به ۲۲۰ هزار تومان هم می‌رسد. در این زمینه باید توجه داشت که بعضی شرکت‌ها برنج را از کشاورز خریداری کرده و آن را به صپرت قطره‌چکانی وارد بازار می‌کنند. در چنین شرایطی، قیمت برنج هم در بازار افزایش پیدا می‌کند.
شیرخشک یک ماهه 8 درصد گران شد
قیمت شیر خشک هم نسبت به فروردین ۱۴۰۴، روند صعودی طی کرده و رشد هشت درصدی را به ثبت رسانده است. همچنین، نرخ این محصول نسبت به ماه مشابه سال قبل هم جهش ۵۲.۵ درصدی داشته است.
دلایل مختلفی برای افزایش قیمت شیر خشک مطرح شده است که از مهم‌ترین این دلایل می‌توان به نوسان نرخ ارز، افزایش هزینه واردات مواد اولیه، کاهش عرضه و مشکلات تأمین مواد اولیه اشاره کرد.
علاوه بر این، قیمت شیر خام همچنان از ۱۸ هزار تومان به ۲۳ هزار تومان رسیده که این عامل می‌تواند به صورت مستقیم بر افزایش قیمت شیرخشک نقش داشته باشد.
برای تعیین قیمت قند و شکر مصوبه‌ای وجود ندارد
قیمت قند و شکر در اردیبهشت امسال به‌ترتیب هفت و ۷.۴ درصد افزایش یافت. برای افزایش قیمت قند و شکر دلایل متعددی مطرح شده است؛ ازجمله این دلایل می‌توان به عرضه محدود در بازار، اختلال در شبکه توزیع و نبود مصوبه برای تعیین قیمت جدید اشاره کرد. با این حال، یکی از اصلی‌ترین عوامل گرانی قند و شکر در شرایط فعلی، تغییر در سیاست‌های ارزی است.
در یک ماه اخیر، قیمت چای خارجی ۶.۵ درصد و نوشابه گازدار شش درصد افزایش یافت. این دو کالا نسبت به ماه مشابه سال قبل به‌ترتیب ۷۳.۸ درصد و ۶۱.۳ درصد گران شدند.
در اردیبهشت کدام محصولات ارزان شدند؟
نکته جالب توجه در داده‌های مرکز آمار ایران به تورم منفی 9 محصول کشاورزی بازمی‌گردد که به معنای کاهش قیمت آنها در اردیبهشت نسبت به فروردین سال جاری است.
ازجمله این محصولات می‌توان به مرغ ماشینی، ماهی قزل‌آلا، تخم‌مرغ ماشینی، هندوانه، خیار، کدو سبز، بادمجان، سیب‌زمینی و پیاز اشاره کرد.
هندوانه ۲۵ درصد نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشته است. پس از هندوانه، تورم خیار منفی ۱۹ درصد، سیب زمینی منفی ۱۵.۴ درصد و پیاز منفی ۱۵ درصد ثبت شد.
کدو سبز و بادمجان نیز ۱۰.۸ درصد و ۹ درصد ریزش قیمت داشتند.
علت کاهش قیمت تخم‌مرغ و مرغ ماشینی چیست؟
مرغ ماشینی و تخم‌مرغ هم در اردیبهشت ماه به‌ترتیب ۶.۱ درصد و ۱۱.۳ درصد کاهش قیمت داشتند. یکی از دلایل این ارزان‌شدن، عرضه بیش از حد در بازار است.
با آغاز فصل گرما، تقاضا برای تخم‌مرغ کاهش می‌یابد. همچنین، تقاضای تخم‌مرغ ایرانی از سوی کشورهای همسایه کاهش یافته که همین امر باعث شده قیمت‌ها روند نزولی پیدا کنند. البته این دو محصول نسبت به ماه مشابه سال قبل به‌ترتیب ۱۱.۸ درصد و ۲.۷ درصد رشد داشتند.
جدول زیر نمای کلی از تورم مواد غذایی در بهمن 1403 را نشان می‌دهد
