(تصاویر) سفر به ایران قدیم؛ چه کسی دستور قطع تصاویر ورود امام(ره) به ایران را داد؟
رادیوتلویزیون ملی ایران در روزهای منتهی به انقلاب درگیر اعتصاب و کشمکش میان نیروهایش بود. عده‌ای از کارکنان این نهاد خواستار همراهی با مردم و پخش اخبار و برنامه‌هایی بودند که واقعیت انقلاب را به نمایش می‌گذاشت و در مقابل گروهی وفادار به رژیم پهلوی که حکومت و نظامیان را حامی خود می‌دید، کوچک‌ترین تمایلی به پخش چنین برنامه‌هایی نداشت و حمایت از حکومت را وظیفه بی‌چون‌وچرای رادیو و تلویزیون قلمداد می‌کرد.
این وضع باعث شد که چند ماه مانده به انقلاب تعدادی از کارکنان رادیو و وتلویزیون اعتصاب کنند و از انجام وظایفشان سر باز بزنند. زمان هرچه می‌گذشت، کمبود نیروهای متخصص و فنی که وظیفه تولید و پخش برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی را بر عهده داشتند، بیشتر به چشم می‌آمد. در روز ورود امام خمینی به کشور، امیرمسعود برزین، چهارمین مدیر سازمان رادیوتلویزیون ملی ایران بعد از رضا قطبی، ناصرالدین شاه‌حسینی و تورج فرازمند، با کارکنان اعتصابی تلویزیون به توافق رسید که مسئولیت پوشش مستقیم ورود امام به فرودگاه مهرآباد بر عهده آنها باشد.
شیرهای گل به دست در تلویزیون
کارکنان اعتصابی ساعت ۶ و نیم صبح روز ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ در فرودگاه مهرآباد حاضر شدند و با تمهیداتی که از چند روز قبل اندیشه بودند، می‌خواستند بهترین تصاویر از مهم‌ترین واقعه سیاسی و اجتماعی روز جهان را به میلیون‌ها گیرنده تلویزیونی در سراسر ایران مخابره کنند. کیهان عصر همان روز گزارش داد که صبح روز ۱۲ بهمن آرم سازمان رادیوتلویزیون ملی ایران به شکل متفاوتی بر صفحه گیرنده‌ها ظاهر شد؛ هر کدام از دو شیر آشنای آرم تلویزیون یک شاخه گل سرخ در دست داشتند.
طراح این آرم اصغر بهمن‌زاده، گرافیست تلویزیون، بود که در روزهای قبل هم چند آرم انقلابی برای رادیو و تلویزیون طراحی کرده بود. به جای سرود شاهنشاهی هم سرود ملی «ای ایران، ای مرز پر گهر» پخش شد و روی صفحه تلویزیون نوشته شده بود: «گرامی‌باد بهار آزادی». این تلویزیون، تلویزیون همیشه نبود و ۱۲ بهمن هم روزی عادی نبود.
۵ دقیقه‌ای که ایران را لرزاند
ساعت ۹ و ۲۵ دقیقه، مخابره تصاویر واحدهای سیار از فرودگاه آغاز شد. جمعیت کثیری به استقبال رفته بود. از میان چهره‌های شاخص سیاسی دکتر کریم سنجابی و عده‌ای از اعضای احزاب ملی در جلوی صف کمیته استقبال دیده می‌شدند. هواپیمای ایرفرانس بر باند فرودگاه نشسته بود و همه منتظر پیاده شدن امام بودند. گوینده تلویزیون نیز روی تصاویر صحبت می‌کرد و حتی به مقاله‌ای که در دی ماه سال ۱۳۵۶ علیه امام در جراید چاپ شده بود هم پرداخت.
ساعت ۹ و ۴۰ دقیقه، امام هواپیما را ترک کرد و بعد از پایین آمدن از پلکان، سوار بر اتوموبیل، به سمت استقبال‌کنندگان رفت. اما چند دقیقه بعد، به طور دقیق در ساعت ۹ و ۴۵ دقیقه، یعنی فقط پنج دقیقه بعد از اینکه مردم از طریق گیرنده‌های تلویزیونی شاهد ورود امامشان به خاک وطن بودند، گوینده تلویزیون اعلام کرد پخش مراسم برایمان مقدور نیست چراکه ارتباط صدا بین فرودگاه و تلویزیون قطع شده و نمی‌توانیم مراسم را پخش کنیم و بعدا مراسم استقبال از امام از تلویزیون پخش می‌شود. در ادامه ناگهان تصاویر شاه بر تلویزیون ظاهر و آهنگ سلام شاهنشاهی پخش شد. یعنی چه اتفاقی افتاده بود؟
مردم تلویزیون‌هایشان را شکستند
این اقدام تلویزیون خشم مردم را برانگیخت. عصر همان روز، کیهان در صفحه اول خود با تیتر «با قطع ناگهانی پخش مستقیم تلویزیون؛ در شهرها مردم تلویزیون‌ها را شکستند و به خیابان‌ها ریختند» به این اتفاق واکنش نشان داد. در این گزارش آمده: «گزارش‌های رسیده از شهرهایی نظیر تبریز ـ ساری ـ شیراز ـ مشهد نیز حاکی است که مردم، اقدام رادیو و تلویزیون را در خودداری از پخش مستقیم برنامه استقبال از امام خمینی، توطئه دولت می‌دانند و آن را محکوم می‌کنند.» در تبریز و شیراز و چند شهر دیگر مردم بعد از قطع پخش ورود امام به خیابان‌ها ریختند و تلویزیون‌هایشان را شکستند و علیه بختیار شعار دادند.
بختیار منکر شد
شاپور بختیار، نخست وزیر وقت، درباره قطع پخش تلویزیون به روزنامه «کیهان» گفت که او دستوری در این باره نداده است و اضافه کرد: «برای اینکه مردم در جریان ورود امام خمینی قرار بگیرند من موافقت کردم که کلیه اعضای سازمان تلویزیون به سر کار خود برگردند. چطور می‌شود که امروز دستور قطع برنامه را داده باشم؟» یک مقام مطلع هم قطع برنامه را به عدم آمادگی و هماهنگی دستگاه‌های فرستنده ربط داده بود. کیهان در ادامه گزارش داده که قطع برنامه به دلیل این بوده که نظامیان مستقر در تلویزیون ملی ایران از پخش برنامه ورود امام خیمنی به وطن به علت پخش نشدن سرود شاهنشاهی و تصویر شاه در ابتدای برنامه ممانعت به عمل آوردند.
روزنامه اطلاعات نیز روز ۱۲ بهمن در صفحه یک خود علت قطع برنامه را «هجوم ماموران» عنوان کرد. این روزنامه در گزارشی با عنوان «پخش مستقیم تلویزیون بعلت هجوم ماموران قطع شد» نوشت: «امروز هنگامی که مراسم بازگشت حضرت آیت‌العظمی خمینی از رادیو و تلویزون پخش می‌شد یک گروهان جدید از ماموران فرمانداری نظامی وارد محوطه جام‌جم شدند و کسانی که را که مبادرت به پخش این برنامه کرده بودند بازداشت کردند ولی در بیرون محوطه تلویزیون آنها را آزاد کردند. هم‌اکنون سازمان رادیوتلویزون در اشغال مجدد نظامی است.»
بختیار به «اطلاعات» جواب متفاوتی از «کیهان» داد و گفت: کارکنان اعتصابی که به کمونیست‌ها وابستگی داشتند به پخش حمله کردند و دوربین و استودیو را در دست گرفتند، ولی ما می‌خواستیم با عواملی که از هفته‌ها قبل به طور شبانه‌روزی کار کرده بودند برنامه را پخش کنیم و نمی‌توانستیم پخش تلویزیون را به دست کسانی که معلوم نیست از کدام مکتب و از کجا فرمان می‌گیرند بسپاریم. بعد از حمله اعتصابی‌ها، نیروهای نظامی وارد عمل شدند و حمله‌کنندگان را اخراج کردند.
در ادامه این گزارش از جانب یک مقام عالی تلویزیون قطع پخش مستقیم به روزنامه «اطلاعات» این‌طور توضیح داده شد: «از آنجایی که دستگاه‌های ما در طول دو سه ماه خوابیده بود، لذا قرار شد فقط قسمت اول مراسم ورود امام خمینی در فرودگاه مهرآباد به طور مستقیم پخش شود و بقیه را فیلمبرداری کنیم و بعد یعنی شب پخش کنیم، اما بعلت آنکه وسایل و تجهیزات کامل نبود، در نتیجه پخش مستقیم فرودگاه هم عملی نشد.»
این صحبت‌ها نمی‌توانسته واقعیت داشته باشد، چون در روز ورود امام حداقل سه گروه سیار وظیفه پخش تصاویر از فرودگاه، در طول مسیر و بهشت زهرا را بر عهده گرفته بودند و حتی ابدعات جالبی برای ارسال تصاویر به جاجم اندیشیده بودند. موضوع همان اعمال نفوذ ناراضیان بود که تمایلی به پخش تصاویر ورود امام نداشتند.
همدان خوشبخت
جالب است بدانید که در روز ۱۲ بهمن فقط همدانی‌ها به طور کامل تصاویر ورود امام را توانستند تماشا کنند. چون ماهواره اسدآباد برای یک شبکه امریکایی تصاویر را راسال می‌کرد و کارکنان شبکه استانی همدان با زرنگی امکانی فراهم کرده بودند که مردم همدان از طریق شبکه استانی این تصاویر را ببینند.
عکس از دیوید برنت
منبع: اطلاعات آنلاین
