(تصاویر) سفر به ایران قدیم؛ حسن روشن: من ساواکی نیستیم؛ پرویز قلیچ‌خانی: به دام ساواک افتادم!
از میان فوتبالیست ها و مدیران فوتبالی که نامشان در کنار ساواک آمده، می توان به علی عبده مالک و همایون بهزادی مالک و ستاره پرسپولیس، حسن روشن ستاره تیم تاج، و همینطور پرویز قلیچ خانی کاپیتان تیم ملی پیش از انقلاب نام برد که هر کدام ماجرای متفاوت خودشان را داشتند.
از عضویت در ساواک تا قتل آقا تختی!
یکی از سرشناس ترین نام ها در فوتبال قبل از انقلاب، علی عبده بنیان گذار و مالک باشگاه پرسپولیس است که همه می دانستند ارتباط نزدیکی با دربار دارد. او سالها شریک مالی فاطمه پهلوی خواهر شاه بود، هرچند این شراکت بعدها به هم خورد و فاطمه پهلوی حق بیمه هنگفت عبده را بعد از آتش گرفتن باشگاه بولینگ معروف او برای خود برداشت. بعد از انقلاب، احتمالا به خاطر این رابطه نزدیک، برخی چهره های فوتبالی مثل حسن روشن به عبده اتهام زدند که ساواکی بوده است. علی جباری هم تیمی روشن در تاج هم صحبت های او را تایید کرده و صراحتا گفته بود که عبده ساواکی است.
البته عبده خیلی زود بعد از انقلاب در آمریکا درگذشت و مجال پاسخ دادن به این صحبت ها را نداشت. با وجود این صحبت ها، عجیب ترین اتهام به او، دست داشتن در قتل مرحوم تختی بوده است. پیش و بعد از انقلاب، خیلی ها اعتقاد داشتند تختی توسط ساواک کشته شده و بعد از انقلاب، سازمان مجاهدان راه خلق، این اتهام را مطرح کرد که علی عبده به همراهی یک عضو معروف ساواک و به دستور شاه، تختی را به قتل رسانده اند. البته این اتهام به این خاطر که اصلا مرحوم تختی به قتل نرسیده، چندان در تاریخ باقی نماند.
ماجرای مرموز عضویت بهزادی در ساواک
حسن روشن، در صحبت هایش درباره اعضای باشگاه پرسپولیس صراحتا به عضویت مرحوم همایون بهزادی ستاره پرسپولیس در دهه ۵۰ هم اشاره کرده و گفته است که او عضو ساواک بوده است. او البته گفته بود که او شکنجه گر نبوده و کارمند ساده ساواک بوده. روشن البته سالها بعد از انقلاب این ادعا را مطرح کرده است.
در ابتدای انقلاب، ماجرا فقط یک صحبت ساده نبوده و بهزادی به خاطر این صحبت ها و اتهام شکنجه گر بودن، ۵ ماه هم بازداشت بود. خود او دراین باره گفته بود: «آقای بادپا (ایشان بوکسور تیم ملی بودند) لطف و محبت کردند و آمدند خانه ما و مرا بردند! اتفاقا آن روز ما در خانه برای شهدای کشور روضه‌خوانی داشتیم… اتهامی‌که به من زده بودند شکنجه‌گر ساواک بود و من را پنج ماه نگه داشتند تا پرونده را بررسی کنند، پس از اتمام بررسی‌ها دیدند چنین مسئله‌ای صحت ندارد. این مسئله را همه می‌دانند! همه ایران این موضوع را می‌دانند.» البته ماجرا واقعا تمام نمی شود و او از دانشگاه اخراج می شود و تا سالها حتی نامش هم در تلویزیون برده نمی شود.
پسر همایون بهزادی بعد از صحبت های حسن روشن در دهه ۹۰، و تایید آنها توسط علی جباری، گفته بود که پدرش کارمند ساده اداره ضد جاسوسی بوده. ماجرای عضویت بهزادی در ساواک، در واقع یک بدبیاری است. خود او گفته در دوران فوتبال، فوتبالیست ها را ۵ نفر ۵ نفر به جاهایی مثل وزارت دربار و راه آهن معرفی می کردند تا کارمند شوند و حقوق بگیرند. او و ۴ نفر دیگر به نخست وزیری معرفی می‌شوند و همین باعث می شود اتهام ساواکی بودن شکل بگیرد.
شکنجه آیت الله طالقانی به همراه خواننده معروف
جالب این است که حسن روشن، که با صراحت درباره ساواکی بودن چهره های معروف فوتبال صحبت کرده، خودش هم در ابتدای انقلاب، با چنین اتهامی مواجه شد. در واقع او متهم بوده که همراه با یک خواننده زن معروف، آیت الله طالقانی را شکنجه کرده.
روشن گفته که وقتی که در دوبی بوده این شایعات مطرح بوده و او هم بعد از صحبت با مادرش، برای مرتفع کردن این اتهام ها به ایران برگشته و همراه با یکی از اقوامش نزد آیت الله طالقانی رفته. خود او گفته است: « من را پیش ایشان بردند و آیت الله طالقانی تا من را دید گفت نمی شناسمش و از اتاقش به بیرون هدایتم کرد.»
کاپیتان تیم ملی چطور به دام توطئه ساواک افتاد؟
از میان تمام نام های فوتبالی پیش از انقلاب، هیچ کس به اندازه پرویز قلیچ خانی با ساواک ماجرا نداشته است. یکی از بهترین فوتبالیست های تاریخ فوتبال ایران، و کاپیتان تیم ملی، آشکارا علائق چپی داشت و به همین خاطر، فقط از سوی حاکمیت وقت تحمل می شد و در نهایت هم به همین خاطر مجبور شد ایران را ترک کند. گفته می شد به دستور شخص شاه، نام و تصاویر او از فیلم رسمی بازیهای آسیایی تهران حذف شد و وقتی هم که ایران قهرمان شد، شاه حاضر نشد جام قهرمانی را به دست او بدهد. اما فقط این ها نبود و قلیچ خانی، یکی از معدود فوتبالیست هایی است که توسط ساواک بازداشت شد. او بعد از ارتباط گرفتن با اعضای چریک های فدایی خلق در یک اردوی خارج از کشور، توسط ساواک بازداشت می شود. یک ماه بعد از این بازداشت، قلیچ خانی در یک برنامه تلویزیونی حاضر می شود و مصاحبه او درباره این که فعالیت سیاسی چندانی نداشته پخش می شود.
در ادامه، روزنامه‌ها تیتر می زنند که قلیچ خانی از شاهنشاه تقاضای عفو کرده و بلافاصله، اعلام می شود که او به همراه دو بازیکن دیگر تیم ملی توسط شاه عفو شده و آزاد می شوند. فشارها اما به او ادامه داشته و او موفق نمی شود به عنوان استاد دانشرا استخدام شود. او بعد از انقلاب در یک بیانیه درباره درخواست عفو گفته بود: «واقعیت این است که من در یک لحظه شوم فریب دشمن را خورده و با طلب بخشایش نمودن از شاه، به خلق خود خیانت کرده‌ام.» او البته در همین بیانیه گفته بود که مقام های امنیتی تهدید کرده بودن بلایی سر همسر او خواهند آورد.
یک ماجرای دیگر قبل از انقلاب، مربوط به کوچ این بازیکن به ترکیه می شود. ماجرا این است که او و جلال طالبی پیشنهادی از یک تیم ترکیه ای داشتند. قلیچ خانی ماجرا را با قراگوزلو رئیس وقت تربیت بدنی در میان می گذارد اما بدون اطلاع او، بیانیه ای در روزنامه ها منتشر می شود که در آن قلیچ خانی، گفته بود به خاطر شاه‌دوستی و میهن پرستی حاضر به رفتن به ترکیه نیستیم. او بعد از انقلاب اعلام کرد که این نامه هم بدون اطلاع توسط ساواک منتشر شده و او نقشی در نوشتن آن نداشته. نامه مشابهی هم در همان تاریخ به نام جلال طالبی منتشر شده بود که ادبیات مشابهی دارد.
قلیچ خانی پیش از انقلاب، ایران را به مقصد آمریکا ترک می کند و کمی بعد از انقلاب به ایران بر میگردد تا این که در ابتدای دهه ۶۰، دوباره از ایران می رود.
منبع: اطلاعات آنلاین
