تلسکوپ فضایی جدید چینی ها رقیب جیمز وب معروف خواهد بود
ارسال شده توسط: معین کریمی 05 اسفند 1403 ساعت 13:21
تلسکوپ فضایی چینی شونتیان یا CSST بهزودی به فضا پرتاب خواهد شد. قابلیتهای منحصربهفرد آن باعث تولد رقیب بزرگی برای جیمز وب شده است.
چین به زودی تلسکوپ فضایی پیشرفتهای را به فضا ارسال خواهد کرد که به عنوان یکی از رقبای جدی تلسکوپ فضایی جیمز وب شناخته میشود. این تلسکوپ که به نام تلسکوپ ایستگاه فضایی چین (CSST) یا شونتیان (Xuntian) به معنی «نظارهگر آسمان» شناخته میشود، به گونهای طراحی شده که نهتنها قابلیتهایی مشابه جیمز وب دارد، بلکه میتواند برای سالهای طولانی در مدار باقی بماند.
رقابتی با جیمز وب و سایر تلسکوپهای پیشرفته
در حال حاضر، نسل جدیدی از تلسکوپهای فضایی در حال فعالیت یا آماده پرتاب هستند که به کشف اسرار کیهان کمک میکنند. از جمله میتوان به تلسکوپ فضایی اقلیدس (Euclid) که توسط آژانس فضایی اروپا در سال 2023 به فضا پرتاب شد، تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومن (Nancy Grace Roman) که در مراحل نهایی آمادهسازی برای پرتاب قرار دارد و رصدخانه ورا روبین (Vera C. Rubin Observatory) که یک تلسکوپ زمینی بزرگ محسوب میشود اشاره کرد.
در این میان، چین قصد دارد با پرتاب شونتیان در سال 2026 به این رقابت بپیوندد و یک ابزار علمی قدرتمند برای رصد کیهان ارائه کند. یکی از ویژگیهای مهم CSST این است که در مدار ایستگاه فضایی تیانگونگ چین قرار خواهد گرفت و برخلاف سایر تلسکوپهای فضایی، امکان تعمیر و ارتقاء آن از فضا وجود دارد، چیزی که برای تلسکوپهایی مانند جیمز وب غیرممکن است. این قابلیت به CSST این امکان را میدهد که برای دهههای طولانی در مدار باقی بماند و دادههای ارزشمندی را برای تحقیقات کیهانی فراهم کند.
قابلیتهای منحصر به فرد تلسکوپ فضایی چینی ها
تلسکوپ شونتیان دارای آینهای با قطر 2 متر است که کمی کوچکتر از آینه تلسکوپ هابل محسوب میشود، اما دارای یک مزیت بزرگ است: میدان دید آن 300 برابر بزرگتر از تلسکوپ هابل خواهد بود. این به این معنی است که میتواند حجم وسیعی از آسمان را در هر مشاهده ثبت کند و تصاویر گستردهای از کیهان ارائه دهد.
مقایسه جیمز وب و هابل با شونتیان چین
طیف مشاهداتی CSST از ماورای بنفش نزدیک تا فروسرخ نزدیک را در بر میگیرد که امکان مطالعه اجرام مختلف از کهکشانهای دوردست گرفته تا ساختارهای درون کهکشان راه شیری را فراهم میکند.
مأموریتهای علمی و اکتشافات احتمالی
یکی از اهداف اصلی تلسکوپ فضایی چینی ها، بررسی عدسی گرانشی ضعیف است. این پدیده زمانی رخ میدهد که نور کهکشانهای دوردست هنگام عبور از میان فضا، تحت تأثیر گرانش کهکشانهای میانی خم میشود. دانشمندان با مطالعه این تغییرات ظریف، میتوانند نقشهای از توزیع ماده تاریک در کیهان تهیه کنند. ماده تاریک، مادهای مرموز است که حدود 85 درصد از جرم جهان را تشکیل میدهد؛ اما به دلیل عدم انتشار نور، مستقیما قابل مشاهده نیست.
همچنین، این تلسکوپ فضایی قادر به مطالعه ساختارهای عظیم کیهانی از جمله خوشههای کهکشانی و نواحی خالی میان کهکشانها خواهد بود. این مطالعات به دانشمندان کمک میکند تا اطلاعات بیشتری درباره انرژی تاریک که عامل اصلی انبساط شتابدار جهان است، به دست آورند.
علاوه بر این، CSST وظیفه بررسی سوپرنواها و نوسانات آکوستیک باریونی را بر عهده خواهد داشت. سوپرنواها که انفجارهای عظیم ستارهای هستند، به عنوان شمعهای استاندارد برای اندازهگیری فواصل کیهانی به کار میروند. از سوی دیگر، نوسانات آکوستیک باریونی به عنوان ردپایی از دوران اولیه کیهان، به درک تاریخچه جهان کمک میکنند.
تعمیر و ارتقا در فضا، یک مزیت استثنایی
یکی از مهمترین تفاوتهای CSST با سایر تلسکوپهای فضایی، قابلیت تعمیر و ارتقاء از فضا است. این تلسکوپ در مدار ایستگاه فضایی تیانگونگ چین قرار خواهد گرفت و مهندسان فضایی چین میتوانند در صورت نیاز، تجهیزات و ابزارهای علمی آن را تعویض کنند یا ماژولهای جدیدی برای بهبود عملکرد آن نصب کنند. این ویژگی باعث میشود که طول عمر مفید CSST به طور قابل توجهی بیشتر از سایر تلسکوپهای فضایی باشد که پس از اتمام عمر کاری خود، عملاً از رده خارج میشوند.
همکاری با سایر تلسکوپهای بزرگ
با پرتاب CSST، این تلسکوپ در کنار دیگر تلسکوپهای بزرگ جهان، مانند جیمز وب، اقلیدس، ورا روبین و نانسی گریس رومن، به یک ابزار کلیدی در مطالعات کیهانی تبدیل خواهد شد. دانشمندان امیدوارند که با ترکیب دادههای بهدستآمده از این تلسکوپها، تصویری جامعتر و دقیقتر از جهان هستی ترسیم کنند.
پرتاب تلسکوپ شونتیان گامی مهم برای چین در عرصه تحقیقات فضایی و کیهانشناسی محسوب میشود. این تلسکوپ با میدان دید وسیع، طیف مشاهداتی گسترده و قابلیت تعمیر و ارتقاء در فضا، یکی از پیشرفتهترین ابزارهای علمی قرن خواهد بود. انتظار میرود که در سال 2026 این تلسکوپ به فضا پرتاب شود و به یکی از مهمترین ابزارهای علمی برای کشف اسرار کیهان تبدیل شود.
با این نوآوری، چین نهتنها جایگاه خود را در عرصه تحقیقات فضایی تثبیت میکند، بلکه رقابت جدیدی را در دنیای نجوم رقم خواهد زد که میتواند مسیر درک بشر از کیهان را تغییر دهد.
در گجت نیوز بخوانید: