اگر دایناسورها منقرض نمی‌شدند، امروز وضعیت زمین چگونه بود؟
ارسال شده توسط: نجلا خیامی 06 اسفند 1403 ساعت 17:28
دایناسورها از گونه غیر پرنده، ۶۶ میلیون سال پیش منقرض شده‌اند. اما اگر زنده می‌ماندند، چه اتفاقی می‌افتاد و حالا شرایط روی کره زمین چگونه بود؟
یک روز سرنوشت‌ساز در ۶۶ میلیون سال پیش، دایناسورها (که حدود ۱۶۵ میلیون سال روی زمین سکونت داشتند) با شگفتی ناخوشایندی روبه‌رو شدند. یک سیارک به قطر تقریبی ۹ مایل (۱۵ کیلومتر) به منطقه‌ای که امروزه در مکزیک قرار دارد، برخورد کرد.
برخورد باعث وقوع سونامی‌ها، آتش‌سوزی‌های گسترده و باران‌های اسیدی شد. بدین ترتیب مقادیر عظیمی از گرد و غبار و بقایا را به جو فرستاد که نور خورشید را مسدود کرد. در نتیجه ۷۵٪ از گونه‌های زمین از جمله دایناسورهای غیر پرنده، در عرض چند ماه پس از این رویداد از بین رفتند.
اگر سیارک به زمین نمی‌خورد چه می‌شد؟
اما اگر این سیارک هرگز به زمین برخورد نکرده بود چه می‌شد؟ آیا دایناسورها به سلطه خود بر سیاره ادامه می‌دادند؟ آیا آن‌ها می‌توانستند از عصرهای یخبندان جان سالم به در ببرند و به موجوداتی هوشمندتر تکامل یابند؟ با گجت نیوز همراه شوید تا به این پرسش پاسخ دهیم.
به گفته دیرینه شناسان، این امکان وجود دارد که دایناسورها به تکامل خود ادامه می‌دادند و همچنان بر زمین حکمفرمایی می‌کردند. آن‌ها پیش از این هم به مدت ۱۶۵ میلیون سال زنده مانده و خود را با شرایط مختلف از جمله افزایش و کاهش سطح دریاها، نوسانات دمایی و فوران‌های آتشفشانی وفق داده بودند. براساس گفته استیو بروساته، استاد دیرینه شناسی در دانشگاه ادینبرو، اگر این اتفاق می‌افتاد، اجداد پستاندار ما نمی‌توانستند همان‌طور که در واقعیت رخ داد تکامل پیدا کنند.
برخی دانشمندان بر این باورند که دایناسورها در هر صورت محکوم به نابودی بودند؛ زیرا نرخ انقراض آن‌ها از سرعت ظهور گونه‌های جدید پیشی گرفته بود. اما استیو بروساته با این نظر موافق نیست.
او به یک مجله علمی گفت:
برای ما که فسیل‌های آخرین دایناسورها را جمع‌آوری می‌کنیم، کاملا واضح است که در سراسر جهان تنوع و فراوانی زیادی از دایناسورها وجود داشت. به نظر من کاملا روشن است زمانی که سیارک برخورد کرد، دایناسورها قوی، موفق، همچنان متنوع و در اوج قدرت خود بودند.
دایناسورها در عصر یخبندان؟
اما آیا دایناسورها می‌توانستند در شرایط بسیار سرد مانند عصرهای یخبندان زنده بمانند؟ به جز برخی دایناسورهایی که در مناطق برفی زندگی می‌کردند، اکثر آن‌ها در چنین محیط‌هایی سکونت نداشتند. با این حال، به گفته‌ی بروساته برخی از دایناسورها ممکن بود بتوانند خود را با شرایط جدید و سخت مطابقت دهند.
بروساته گفت:
بسیاری از آن‌ها پر داشتند، [بنابراین] می‌توانستند مانند پستانداران از آن به عنوان عایق هوا استفاده کنند.
علاوه بر این، تحقیقات نشان می‌دهد که برخی دایناسورها مانند تیرانوسوروس رکس، احتمالا خون‌گرم بودند. به این معنا که کاملا تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار نمی‌گرفتند.
همچنین این امکان وجود دارد که دایناسورها در مواجهه با شرایط آب و هوایی سخت، شیوه دفاعی جدیدی در برابر سرما تکامل می‌دادند. برای مثال، ماموت‌ها را در نظر بگیرید که حدود ۵ میلیون سال پیش در آفریقای جنوبی ظاهر شدند. حدود ۸۰۰ هزار سال پیش در آخرین عصر یخبندان، برخی از آن‌ها با گسترش مناطق بسیار سردتر اوراسیا، پوشش پشمی ضخیم پیدا کردند.
آیا دایناسورها می‌توانستند به موجودات هوشمندتر تبدیل شوند؟
اگر دایناسورها زمان کافی برای تکامل داشتند، آیا می‌توانستند به موجوداتی هوشمند تبدیل شوند؟ سال ۱۹۸۲ در خلال یک آزمایش «فکری»، دیرینه‌شناس آمریکایی-کانادایی دیل راسل این احتمال را بررسی کرد که آیا دایناسورهای تروئودونتید اگر در انقراض دسته‌جمعی کرتاسه پایانی از بین نمی‌رفتند می‌توانستند به موجوداتی هوشمند تبدیل شوند؟ او این موجودات فرضی را دایناسورهای انسان‌نما یا دینوساوئیدها نامید.
راسل این ایده را بر اساس ویژگی‌های یکی از گونه‌های تروئودونتید مطرح کرد. زیرا این دایناسور مغز بزرگی داشت، دارای بینایی استریوسکوپیک بود، انگشتان مخالف شست داشت و به صورت دوپا راه می‌رفت. او ادعا کرد که در صورت ادامه تکامل، ممکن بود این موجود به ضریب هوشی (EQ) مشابه با هومو ساپینس دست یابد. همکار او ران سگوین، که یک هنرمند و مدل‌ساز بود، بازسازی دیگری از این دایناسور انسان‌نما ساخت و آن را به شکل موجودی با پوست سبز رنگ به تصویر کشید.
با این حال، در طول سال‌ها دیرینه‌شناسان این ایده را رد کرده‌اند و آن را غیرواقع‌بینانه و بیش از حد انسان‌گونه توصیف کرده‌اند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۳ نشان داد که «نه تروئودون و نه هیچ دایناسور دیگری نمی‌توانستند یک شاخه تکاملی شبیه به نخستی‌ها ایجاد کنند که به سطح هوش انسانی برسد».
با این حال، پرندگان امروزی نشان می‌دهند که دایناسورها ممکن است نسبتا باهوش بوده باشند.
بروساته گفت:
دایناسورهایی که امروزه زنده‌اند (یعنی پرندگان) واقعا باهوش هم هستند. آن‌ها به طور متوسط نورون‌های بیشتری در مغز خود و در مقایسه با پستانداران دارند. اما آیا پرندگان روزی می‌توانند به سطح شناختی انسان برسند؟ نمی‌دانیم.
چه بر سر پستانداران می‌آمد؟
اگر سیارک به زمین برخورد نکرده بود، تکامل پستانداران دچار یک عقب‌گرد شدید می‌شد. بروساته توضیح می‌دهد که در صورت زنده ماندن دایناسورهای بزرگ، پستانداران کوچک و جونده‌مانند که در کنار آن‌ها زندگی می‌کردند، ممکن بود هرگز فرصت رشد و تکامل به گونه‌های بزرگ‌تر را پیدا نکنند.
او گفت:
حدس می‌زنم که پستانداران برای میلیون‌ها سال دیگر، عمدتا یا کاملا کوچک باقی بمانند. کاهش دما و آخرین عصر یخبندان شاید فرصتی برای پستانداران کوچک فراهم می‌کرد. به‌عنوان موجودات خون‌گرم و پشمالویی که می‌توانستند سرما را تحمل کنند، ممکن بود آن‌ها به اندازه‌های بزرگ‌تری تکامل پیدا کنند و شاید دایناسورهای غول‌پیکر به تدریج از بین می‌رفتند.
پل سرنو، دیرینه‌شناس و استاد زیست‌شناسی در دانشگاه شیکاگو، در این باره گفت:
اگرچه پستانداران پشمالوی کوچک شاید می‌توانستند دوام بیاورند، اما احتمالا انسان‌ها هرگز تکامل پیدا نمی‌کردند. ما در دنیایی از پستانداران تکامل یافتیم؛ دنیایی که هرگز با وجود دایناسورهای غیرپرنده بزرگ ممکن نبود. ما اجتناب‌ناپذیر نیستیم.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۱ نشان داد که انقراض دایناسورهای زمینی و احتمالا انقراض گروهی از پستانداران رقیب، به اجداد نخستین ما فرصت داد تا رشد و تکامل پیدا کنند. اگر سیارک به کره زمین برخورد نکرده بود، احتمالا انسان‌ها حداقل به شکلی که امروز می‌شناسیم، هرگز وجود نداشتند.
بروساته گفت:
تاریخ کاملا متفاوت می‌بود. اجداد مستقیم ما قطعا هرگز فرصتی برای تکامل پیدا نمی‌کردند.
در گجت نیوز بخوانید: طول عمر دایناسورها معمولا چقدر بوده است؟ آیا هنوز در عصر دایناسورها زندگی می‌کنیم؟ راز اولین دایناسورها در صحرای آفریقا و جنگل‌های آمازون نهفته است
