تأثیر لوله بر کیفیت آب آشامیدنی؛ تهدید پنهان در خانه شما
1
تصور کنید آبی که هر روز می‌نوشید، به جای اینکه پاک و سالم باشد، آلوده به ذرات فلزی، مواد شیمیایی یا حتی میکروب‌ها باشد،آن هم نه به‌خاطر منبع آب، بلکه به‌دلیل لوله‌هایی که آب از آن عبور می‌کند. این سناریو برای بسیاری از خانه‌ها یک سناریو پنهان و واقعی می‌باشد که در ظاهر آبی پاک مصرف می‌کنید ولی باطن آن پر از تهدید است. حقیقت این است که تأثیر لوله بر کیفیت آب آشامیدنی موضوعی بسیار مهم و گاه نادیده‌گرفته‌شده در طراحی تأسیسات آبرسانی است.
ممکن است فکر کنید اگر آب از تصفیه‌خانه بیاید، دیگر مشکلی ندارد؛ اما جنس لوله‌ها و کیفیت آن‌ها نقش مستقیمی در حفظ یا آلودگی این آب دارند. بنابراین اگر به دنبال پاسخ به این پرسش هستید که «چرا باید در انتخاب لوله‌کشی دقت کنیم؟» جواب ساده است: چون نوع و جنس لوله می‌تواند کیفیت آب مصرفی شما را ارتقاء داده یا به خطر بیندازد که در ادامه به آن می‌پردازیم
آشنایی با انواع لوله‌های آبرسانی و تأثیر آن‌ها بر کیفیت آب آشامیدنی
در سیستم‌های لوله‌کشی ساختمان، جنس لوله مهم‌ترین عاملی است که می‌تواند روی طعم، بو، رنگ و حتی سلامت آب تأثیر بگذارد. در ادامه با رایج‌ترین انواع لوله‌ها و تأثیر هر یک آشنا می‌شویم که چه هر لوله چه تاثیری بر سلامت آب مصرفی دارد:
لوله‌های فلزی (گالوانیزه، مسی، استیل)
تأثیر لوله فلزی بر کیفیت آب: این لوله‌ها به‌ویژه نوع گالوانیزه در بلندمدت دچار زنگ‌زدگی می‌شوند. این فرآیند باعث ورود فلزات سنگین به آب شده که ممکن است برای بدن مضر باشند.
تأثیر لوله استیل بر کیفیت آب: لوله‌های استیل ضدزنگ مقاومت بالایی دارند اما قیمت بالای آن‌ها و احتمال تأثیرگذاری روی طعم آب در شرایط خاص، باعث می‌شود کمتر مورد استفاده گسترده قرار گیرند.
لوله‌های پلاستیکی (PVC، پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن)
تأثیر لوله پلاستیکی بر کیفیت آب: اگر از مواد اولیه‌ی مرغوب و دارای استاندارد بهداشتی تولید شده باشند، انتخاب مناسبی هستند. اما در صورت بی‌کیفیت بودن، امکان آزادسازی مواد شیمیایی در آب وجود دارد.
لوله‌های پنج‌لایه (چندلایه)
این نوع لوله‌ها ترکیبی از لایه‌های فلزی و پلیمری هستند. ساختار چندلایه آن‌ها مانع از نفوذ اکسیژن و آلودگی به آب شده و در برابر رسوب و خوردگی مقاومت بالایی دارند. از این جهت، از منظر حفظ کیفیت آب، بسیار مناسب هستند.
به نقل از سایت فروشگاه فشارکی:
لوله فلزی، هرچند محکم و بادوام، اما در برابر گذر زمان و واکنش‌های شیمیایی ناتوان است. لوله‌های آهنی و فولادی در تماس با آب، به آرامی دچار اکسید شدن و زنگ‌زدگی می‌شوند که هم موجب کاهش کیفیت آب و هم کاهش عمر مفید لوله‌ها می‌شود. اما لوله‌های سفید، به‌دلیل ماهیت پلیمری خود، هیچ‌گونه واکنش شیمیایی با آب یا مواد معدنی موجود در آن نشان نمی‌دهند و در طولانی‌مدت کیفیت آب عبوری را حفظ می‌کند و برای سالیان متمادی، بدون افت کیفیت، قابل استفاده هستند.
جدول مقایسه لوله‌ها از نظر بهداشتی بودن و رسوب‌زدایی
نوع لوله
بهداشتی بودن
مقاومت در برابر رسوب
تأثیر بر کیفیت آب آشامیدنی
گالوانیزه
کم
کم
منفی
مسی
متوسط
خوب
نسبتاً خوب
استیل ضدزنگ
خوب
خوب
نسبتاً خوب
PVC
متوسط
خوب
بستگی به کیفیت ساخت دارد
پلی‌اتیلن
خوب
عالی
خوب
پلی‌پروپیلن (PP-R)
عالی
عالی
بسیار خوب
پنج‌لایه (مانند نیوپایپ)
عالی
عالی
بسیار خوب
تأثیر جنس لوله بر کیفیت آب مصرفی در خانه‌ها چقدر جدی است؟
عبور آب از مسیرهای طولانی در سیستم لوله‌کشی، آن را در معرض عوامل مختلفی قرار می‌دهد. جنس لوله‌ای که آب از آن عبور می‌کند، می‌تواند ذرات شیمیایی آزاد کند، باکتری‌ها را در خود جای دهد یا زمینه‌ساز تغییرات فیزیکی در آب باشد. تأثیر جنس لوله بر کیفیت آب مصرفی در خانه‌ها موضوعی است که به‌ویژه در نوسازی یا ساخت‌وسازهای جدید، باید به‌طور جدی مد نظر قرار گیرد.
چرا سلامت آب آشامیدنی اهمیت بالایی دارد؟
آب آلوده نه‌تنها طعم و بوی نامطبوعی دارد، بلکه می‌تواند باعث بیماری‌های گوارشی، کلیوی، پوستی و حتی تأثیرات بلندمدت بر سلامت بدن شود. اگر کیفیت آب پایین باشد، حتی بهترین فیلترها هم نمی‌توانند کاملاً جلوی آسیب‌ها را بگیرند. بنابراین انتخاب درست در مسیر لوله‌کشی، یعنی از منبع تا شیر مصرف، ضامن سلامت خانواده است.
بهترین لوله برای آب آشامیدنی کدام است؟
برای آن‌که خیالتان از بابت سلامت آب راحت باشد، باید از لوله‌هایی استفاده کنید که استانداردهای بهداشتی را داشته و موادی در آن‌ها به کار رفته باشد که واکنش‌پذیر با آب نباشند. در ادامه به برخی برندهای معتبر در تولید لوله‌های آبرسانی مناسب اشاره می‌کنیم:
لوله آذین : از پلی‌پروپیلن درجه یک ساخته شده، مقاوم در برابر دمای بالا، بدون بو و طعم، مورد تأیید وزارت بهداشت.
لوله نیوپایپ : دارای ساختار پنج‌لایه، مقاوم در برابر رسوب و خوردگی، از بهترین گزینه‌ها برای حفظ کیفیت آب آشامیدنی.
لوله ایزوپایپ: پنج‌لایه، مناسب برای مصارف آب سرد و گرم، با مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی.
لوله پلی‌ران: لوله‌های پلی‌اتیلن مقاوم در برابر فشار و دارای گواهی بهداشت برای مصارف شرب.
لوله پروتانک: دارای لایه محافظ درونی برای جلوگیری از آلودگی، مناسب برای پروژه‌های بزرگ تأمین آب شهری.
در میان این برندها،لوله آذین و لوله نیوپایپ بیشترین اطمینان را از نظر بهداشتی بودن و حفظ کیفیت آب ارائه می‌دهند و انتخاب نخست بسیاری از مهندسان تأسیسات در پروژه‌های حساس هستند.
به نقل از سایت نیوپایپ:
مطالعات مختلف در سطح جهانی و ملی تا امروز نشان داده‌اند که لوله‌های پنج‌لایه تاثیرات منفی قابل توجهی بر سلامت انسان‌ها ندارند. برای مثال پژوهش‌های انجام شده در اروپا و آمریکا، نشان می‌دهند که این لوله‌ها در شرایط استاندارد نصب و استفاده، به‌ندرت موجب آزادسازی مواد مضر می‌شوند.
سخن پایانی: نقش کلیدی لوله‌ها در سلامت آب شما
آب سالم، حق هر انسان است، اما این حق زمانی تضمین می‌شود که در انتخاب مسیر انتقال آن یعنی لوله‌کشی دقت کافی شود. تأثیر لوله بر کیفیت آب آشامیدنی موضوعی نیست که بتوان آن را نادیده گرفت. اگر می‌خواهید در خانه‌تان آبی سالم و پاک داشته باشید، جنس لوله‌ها را جدی بگیرید. انتخاب برندهای معتبر مانند آذین و نیوپایپ نه‌تنها کیفیت آب را حفظ می‌کند، بلکه تضمینی برای سلامت خانواده شماست.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و فوت و فن هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد
