موجودات فضایی سیلیکونی؛ وقتی فضایی‌ها از جنس گوشت و خون نیستند
ارسال شده توسط: امیرحسین کریم نژاد 06 خرداد 1404 ساعت 20:48
چه کسی گفته است تمام موجودات جهان باید از الگوی زندگی در زمین پیروی کنند؟ شاید در سیاره‌های دیگر موجودات فضایی سیلیکونی وجود داشته باشند. آنها از جنس گوشت و خون نیستند و محدودیت‌های ما را ندارند.
ما تا زمانی که از دنیای محدود خود خارج نشویم، نمی‌توانیم درک درستی از جهان اطراف داشته باشیم. دانشمندان اکنون به دنبال نشانه‌هایی از حیات مشابه کره زمین در سیاره‌های دیگر هستند. هرچند شاید جاندارانی در دیگر سیاره‌ها حضور داشته باشند که کاملا با ما فرق کنند. آیا ممکن نیست روزی با موجودات فضایی سیلیکونی مواجه شویم؟
فهرست مطالب
موجودات فضایی سیلیکونی به دنیایی کاملا متفاوت تعلق دارند
دانش و دید انسان آنقدر محدود است که نمی‌تواند در رابطه با تمام انواع موجودات فضایی اظهار نظر کند. اگر تمام عمر خود را در یک خانه کوچک حضور داشته باشید، آیا ممکن است بتوانید تصور کنید که موجوداتی مثل پرندگان یا آبزیان وجود خارجی دارند؟ وضعیت انسان در کره زمین نیز تقریبا مشابه است. با توجه به تعداد کهکشان های جهان هستی می‌توان گفت که انسان هنوز در خانه کوچک خود حضور دارد.
ما می‌دانیم که همه انواع حیات در کره زمین بر پایه کربن تکامل یافته است؛ اما شاید در سیاره دیگر اینگونه نباشد. شاید موجودات فضایی سیلیکونی به‌شکلی کاملا متفاوت و غیرقابل باور تکامل یافته باشند. جالب است بدانید موجودات فضایی تکامل‌یافته بر پایه سیلیکون به آب و اکسیژن نیاز ندارند و می‌توانند محیط‌های اسیدی یا با دمای بسیار بالا را تحمل کنند.
در ابتدا بیایبد بررسی کنیم که چرا حیات بر پایه کربن در کره زمین شکل گرفته است و چرا سیلیکون می‌تواند جایگزینی برای کربن باشد.
تفاوت‌های کربن و سیلیکون برای ایجاد حیات
کربن در لایه بیرونی (والانس) خود ۴ الکترون دارد. همین الکترون‌ها نیز سبب می‌شوند که کربن تمایل داشته باشند با ۴ اتم دیگر پیوند شیمیایی برقرار کند. برقراری پیوند با اتم‌های هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن و کربن باعث می‌شود که ساختارهای پیچیده برای حیات شکل بگیرند.
همچنین پیوند کربن-کربن پایداری بالایی دارد. در نتیجه زنجیره‌های بلندی از اتم کربن در کره زمین شکل گرفته‌اند. این زنجیره‌ها امکان تشکیل گروه‌های شیمیایی گوناگون را فراهم مي‌کنند. علاوه بر این، پایداری بالا باعث می‌شود که هم در دمای سطح زمین شکسته نشوند و هم در مواقع حیاتی بتوانند واکنش جدیدی را شکل دهند.
حلال‌پذیر بودن کربن در آب نیز نقش مهمی در شکل‌گیری حیات بر پایه کربن در زمین داشته است. چراکه نقش آب در انجام بسیاری از فرآیندهای شیمیایی موجودات زنده انکارپذیر نیست. در واقع به‌نظر می‌رسد که کربن گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت حیات بوده است. پس چگونه است که از موجودات فضایی سیلیکونی صحبت می‌کنیم؟
سیلیکون نیز می‌تواند ۴ پیوند کووالانسی بسازد. همچنین توانایی ایجاد زنجیره‌های بلند را دارد و از عناصر فراوان در جهان هستی محسوب می‌شود. در واقع سیلیکون و کربن ويژگی‌های مشترک بسیار زیادی دارند. هرچند تفاوت‌های بین این دو سبب شده حیات بر پایه سیلیکون در زمین شکل نگیرد.
اول از همه اینکه در دمای کنونی پیوند سیلیکون-سیلیکون نسبت به کربن پایداری کمتری دارد. دوم اینکه سیلیکون در تماس با آب پایدار نیست. مشکل سوم اینکه سیلیکون در حضور اکسیژن سریع به SiO2 یا همان سیلیکات تبدیل می‌شود که حالت جامد دارد.
حضور موجودات فضایی بر پایه سیلیکون در تایتان
در اخبار علمی بارها به احتمال وجود حیات در یکی از قمرهای سیاره زحل اشاره شده است. در مورد تایتان صحبت می‌کنیم. کره‌ای که اتمسفر آن تا ۹۵ درصد از نیتروژن و ۵ درصد متان تشکیل شده است. در تایتان خبری از اکسیژن نیست و تمام آب‌های آن نیز به‌صورت یخ‌زده هستند. تایتان در مقایسه با زمین تنها یک درصد از نور خورشید را دریافت می‌کند.
موجودات فضایی سیلیکونی به آب نیاز ندارند و می‌توانند از متان مایع استفاده کنند. نبود اکسیژن نیز اصلا برای به‌وجود آمدن آنها ضروری است. آیا در این موقعیت باید انتظار موجودات غول‌پیکر با زره‌های معدنی سخت را در تایتان داشته باشیم؟ آیا آنها یک تمدن متفاوت را شکل داده‌اند؟
متاسفانه پاسخ به این سوال‌ها خیر است. موجودات فضایی سیلیکونی تایتان احتمالا در اندازه میکروب خواهند بود. به‌باور دانشمندان موجودات فضایی سیلیکونی پیشرفته به دمای بالایی برای زنده ماندن نیاز دارند. اینجاست که حتی وحشتناک ترین سیاره های جهان به گزینه‌ای ایده‌آل برای حیات سیلیکونی تبدیل می‌شوند. در واقع مناطقی که برای ما همچون جهنم هستند، برای آنها می‌توانند همچون بهشت باشند.
ویژگی‌های موجودات فضایی سیلیکونی
موجودات فضایی سیلیکونی می‌توانند با توجه به محیط زندگی خود ویژگی‌های گوناگونی داشته باشند. در ادامه ویژگی‌های خاص آنها در چهار محیط مختلف را بررسی می‌کنیم.
سیاره‌های با دمای بسیار پایین
در بسیاری از سیاره‌های فراخورشیدی دمای هوا بین ۹۰- تا ۱۸۰- درجه سلسیوس قرار دارد. در چنین دمایی ترکیبات بر پایه سیلیکون نسبت به کربن پایدارتر خواهند بود. در نتیجه ممکن است شاهد شکل‌گیری موجودات فضایی سیلیکونی با طول عمر بسیار بالا باشیم.
از آنجایی که در دمای پایین میزان فعالیت شیمیایی و سوخت‌وساز کاهش می‌یابد، این موجودات نیز فوق‌العاده کند خواهند بود. مثلا ممکن است مکانیزم تنفسی خاص آنها هر چند روز یکبار انجام شود.
سیاره‌های با دمای بالا
اگر یک سیاره از کمربند حیات به ستاره خود نزدیک‌تر باشد، به‌احتمال زیاد دمای سطح آن از ۳۰۰ درجه فراتر خواهد رفت. در این صورت موجودات فضایی سیلیکونی خاصی شکل می‌گیرند که جنس بدن آنها شبیه به بلورهای معدنی است. همچنین آنها احتمالا به‌جای اکسیژن از گوگرد یا گازهای فلزی برای تنفس استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید
آنها یک پوسته مقاوم خواهند داشت که سبب می‌شود هیچ مشکلی برای حضور در سیاره‌های آتشفشانی نداشته باشند.
سیاره‌های با فشار گرانشی شدید و جو متراکم
موجودات فضایی سیلیکونی تکامل یافته در این سیاره‌ها به بدنی مقاوم مجهز می‌شوند. آنها می‌توانند در برابر نیروی جاذبه فوق‌العاده زیاد و کشنده سیاره مقاومت کنند. می‌توان مثال ضعیف این موجودات عمیق‌ترین آب‌های جهان دانست که در برابر فشار بسیار زیاد هیچ مشکلی ندارند.
به‌باور دانشمندان این موجودات نسبتا هوشمند خواهند بود و از طریق ضربه یا لرزش با همدیگر ارتباط برقرار می‌کنند.
موجودات فضایی سیلیکونی هوشمند
در یک سیاره بسیار سرد ممکن است متان یا آمونیاک به‌صورت مایع وجود داشته باشند. در این محیط‌ها واکنش‌ها به‌کندی انجام می‌شوند؛ اما در عوض بسیار دقیق و پایدار خواهند بود. در اینگونه محیط‌ها موجوداتی با بدنی نیمه‌بلوری شکل خواهند گرفت که می‌توانند تفکر کنند. می‌توانید یک گوشی آیفون قدیمی را تصور کنید که آهسته کار می‌کند؛ اما در کارهای خود خطا ندارد.
این موجودات دارای مغز متمرکز نیستند و می‌توانند اطلاعات را در سرتاسر بدن خود پردازش کنند. همچنین آنها احتمالا از سیگنال‌های شیمیایی برای ارتباط با یکدیگر بهره می‌برند.
جمع‌بندی
ما نمی‌توانیم درک کنیم که چطور برخی موجودات در لبه آتشفشان‌های فعال یا در دریاچه‌های سمی دوام می‌آورند؛ اما تکامل آنها را به ابزارهای خاصی مجهز کرده است. حتی موجوداتی در همین زمین قرار دارند که عملا نامیرا هستند و می‌توانند دوباره جوان شوند. در نتیجه ابدا عجیب نیست روزی با موجودات فضایی سیلیکونی هوشمند دیدار کنیم و از نحوه تکامل آنها شگفت‌زده شویم.
شاید حتی موجوداتی را ببینیم که از جنس انرژی باشند و بتوانند در شرایط خاص کنار سحابی‌ها زندگی کنند. ما نسبت به یک باکتری فوق‌العاده هوشمندتر هستیم. آیا ممکن نیست با همین نسبت موجوداتی را مشاهده کنیم که بسیار هوشمندتر از انسان باشند؟ پذیرش احتمال وجود موجودات فضایی سیلیکونی می‌تواند دید ما را نسبت به سایر اشکال حیات باز کند. در نتیجه با دقت بیشتری به سیاره‌های مختلف خیره خواهیم شد.
